Tôi nghe có người nói: nếu đang uống thuốc kháng sinh thì không được ăn các loại hoa quả như cam, quýt, bưởi... vì có vitamin C. Vitamin C sẽ phá huỷ và làm mất tác dụng của thuốc kháng sinh.
Tôi xin hỏi thông tin trên có tính chính xác không ạ?
Xin chân thành cảm ơn!
Thường trong các bảng hướng dẫn sử dụng thuốc có ghi thời gian dùng: trước, trong hay sau khi ăn, nhưng không bao giờ người ta nói rõ là ăn gì. Tuy nhiên, thức ăn mà chúng ta sử dụng trong thời gian chữa trị có thể không chỉ làm thay đổi, mà còn làm cho tác dụng của nhiều loại thuốc thành con số 0.
Nhà khoa học hàng đầu của trung tâm nghiên cứu khoa học y tế dự phòng Nga Kholmogorova cho biết về tính tương thích của các thực phẩm và thuốc chữa bệnh.
Chọn thực đơn phù hợp
Ví dụ, nếu bạn uống các thuốc kháng sinh thuộc họ tetraxiclin, bạn cần tránh đưa vào khẩu phần ăn sữa và các sản phẩm sữa, vì các ion canxi có trong sữa cùng với tetraxiclin tạo ra các hợp chất làm giảm độ hoạt hóa của thuốc. Độ hoạt hóa của thuốc sắt cũng kém đi nếu thực đơn của bạn có đậu phộng, sản phẩm sữa, trà hay cà phê.
Các loại thuốc sulphamid, glicozid chữa tim và thuốc chống tắc nghẽn mạch máu rất giống về mặt hóa học so với protein. Do đó khi dùng chúng cần giảm lượng protein trong thức ăn (ăn ít thịt, gia cầm, cá, phô mai, đậu đỗ). Đừng bỏ hoàn toàn các thực phẩm này, nhưng cần giảm bớt lượng sử dụng và tuân thủ nghiêm ngặt thời gian uống được nêu trong hướng dẫn hay do bác sĩ chỉ định.
Mặt khác, thức ăn có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày và ruột trước sự kích thích của thuốc, giúp tránh được nhiều bệnh đối với hệ tiêu hóa khi dùng thuốc kéo dài.
Dưới tác dụng của thức ăn, sự hấp thu thuốc có bị thay đổi. Mỡ làm giảm sự tiết dịch vị dạ dày, làm cho quá trình tiêu hóa thức ăn chậm đi, điều đó có nghĩa sau khi ăn, thuốc sẽ được hấp thu chậm hơn.
Nhưng những loại mỡ như vậy lại cần cho sự hấp thu các loại thuốc tan trong mỡ (vitamin A, E, K, chống đông máu v.v...). Đường và các thực phẩm ngọt làm chậm sự tác động của các chất có trong dạ dày, dẫn đến sự hấp thu các loại thuốc sulphadimetoxin, sulphametoxipiridazin, các thuốc tương tự với chúng và nhiều thuốc khác chậm đi.
Dịch tiêu hóa có ảnh hưởng mạnh đến quá trình biến đổi thuốc trong cơ thể. Khi đói, độ acid của dịch dạ dày thấp, cần uống những loại thuốc như glicozid chữa tim, cũng như những loại thuốc không kích thích niêm mạc dạ dày. Các thuốc uống khi đói thì được hấp thu nhanh hơn.
Trong thời gian ăn, độ acid của dịch dạ dày rất cao, do đó ảnh hưởng đáng kể đến độ ổn định của thuốc và sự hấp thu chúng vào máu. Trong môi trường acid, tác dụng của eritromixin, lincomixin, hydrochlorid và các thuốc kháng sinh khác bị giảm một phần.
Khi chữa bệnh bằng aspirin, thức ăn cần có ít đạm, mỡ và các chất carbua, nếu không sự hấp thu thuốc giảm đi hai lần. Còn các món cá có thể kích thích hiện tượng chảy máu.
Hiệu quả trị liệu của các thuốc sulphanilamid bị suy giảm đáng kể hay mất hoàn toàn khi trong thực phẩm có acid folic (gan, thận, rau bina, xà lách và bí đỏ).
Việc chữa trị kéo dài bệnh thấp khớp bằng các thuốc salixilat và các thuốc không chứa steroid gây kích thích niêm mạc dạ dày và ruột, thậm chí cả hiện tượng xuất huyết. Những người bệnh như vậy cần có chế độ ăn kiêng nhẹ nhàng, loại bỏ thức ăn có chất xơ thô như rau và hoa quả sống, nấm, cũng như các thực phẩm nướng, rán, nước nấu thịt và cá.
Nước thường tốt hơn là nước ép trái cây
Độ acid của dạ dày có thể bị thay đổi tùy vào loại nước bạn dùng để uống thuốc. Đó có thể là nước ép trái cây, các đồ uống giải nhiệt và sữa. Các loại nước ép hoa quả và rau có vị chua có thể vô hiệu hóa tác dụng chữa bệnh của một số thuốc kháng sinh (erittromixin, ampicibarbiturat, nitrofuran). Chúng cũng làm chậm sự hấp thu amidopirin, ibuprofen, fucocemid.
Không được dùng sữa để uống các thuốc có vỏ bọc chịu được acid (pankreatin, bixacodil), vì lớp vỏ bị hòa tan làm cho thuốc bị phân hủy khi chưa đến được vị trí cần thiết để hấp thu.
Đặc biệt nguy hiểm là nước ép bưởi, nó có khả năng làm tăng hay thay đổi tác dụng của rất nhiều loại thuốc.
Trong sữa có chất cazenat canxi, làm cản trở sự hấp thu tetraxiclin và lincomicin hydrochlorid. Chỉ được dùng sữa để uống các thuốc gây kích thích niêm mạc dạ dày, không kết hợp với protein và canxi trong sữa.
Đối với hầu hết các loại thuốc nên uống với nửa ly nước đun sôi để nguội và tốt hơn hết nên uống khi đứng.
Việc thiết lập một chế độ ăn uống đúng khi dùng những loại thuốc khác nhau có thể là yếu tố hỗ trợ tốt cho việc chữa bệnh, còn việc ăn uống vô nguyên tắc có khả năng làm tất cả sự chữa trị của bạn trở thành con số 0, có khi còn gây hại cho cơ thể.
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cho chuyên mục.