Mỹ phẩm có nhiều nguồn gốc khác nhau, với đủ loại giá cả từ bình dân đến cao cấp, phục vụ mọi tầng lớp người tiêu dùng. Song song đó, các ca dị ứng mỹ phẩm ngày càng nhiều, có trường hợp để lại biến chứng nặng nề.
Biểu hiện dị ứng
- Nổi mụn trứng cá: triệu chứng thường gặp nhất, do bôi các loại mỹ phẩm làm bít các lỗ chân lông chân lông, gây ứ động chất bã nhờn.
- Viêm da dị ứng: đây là dạng dị ứng rầm rộ hơn, biểu hiện bằng mảng hồng ban (mảng đỏ vùng bôi mỹ phẩm) kèm theo mụn nước và ngứa.
- Mề đay: bao gồm những sẩn phù rất giống như những vết nổi gồ trên mặt da như muỗi cắn hay những vết roi đánh vào mặt da, kèm theo ngứa.
Nổi mụn trứng cá
- Chàm tiếp xúc: mảng hồng ban giới hạn rõ kèm theo mụn nước và ngứa.
- Khô da: da khô và tróc vảy.
- Teo da: thường gặp ở những người dùng nhóm thuốc có corticoid kéo dài.
- Sạm da: tăng sắc tố sẩm màu.
- Lão hóa da: nhăn da, đốm nâu, khô, nhám, tăng sừng.
Khô da
Xử trí khi bị dị ứng mỹ phẩm
Sau khi bôi bất kỳ loại mỹ phẩm nào nếu thấy da bị nổi sẩn, ngứa đỏ thì ngừng ngay lập tức, dùng vòi nước rửa cho mạnh để làm trôi đi mỹ phẩm. Thông thường chỉ cần ngưng ngay mỹ phẩm thì các triệu chứng trên sẽ giảm dần và hết hẳn. Tuy nhiên, ở một số người có dị ứng càng ngày càng nặng hơn cần phải được điều trị, tùy theo mức độ mà điều trị khác nhau. Đối với viêm da tiếp xúc chỉ cần bôi ngắn hạn các thuốc có corticoid như: Eumovate, Dermovat, Flucinar… Trường hợp thật nặng, uống thêm các thuốc kháng dị ứng: Clarytine, Celestamine, Cezil, Peritol, Pipolphen, Semprex… Uống vitamin C liều cao. Thông thường chỉ sau 3 ngày điều trị, các triệu chứng sẽ nhanh chóng và khỏi hẳn.
Mề đay
Phòng ngừa dị ứng mỹ phẩm
Nói chung nên tránh lạm dụng mỹ phẩm vì trên thực tế không có loại mỹ phẩm nào là bổ dưỡng cho da cả. Đối với người đã từng dị ứng loại mỹ phẩm nào đó thì suốt đời không nên sử dụng lại; đối với người có cơ địa dị ứng như: nổi mề đay, hen (suyễn) thì phải thật thận trọng khi dùng mỹ phẩm. Cần thử phản ứng trước khi sử dụng mỹ phẩm, nhất là những mỹ phẩm mới sử dụng lần đầu tiên, có nhiều phương pháp:
Phương pháp thử da ở mặt trong mặt trong cánh tay:
Thoa mỹ phẩm vào vùng da ở mặt trong cánh tay để trong 24 - 48 giờ.
Phương pháp thử da ở mặt trong cánh tay
Phương pháp PUT (Provocative Use Test) hay phương pháp ROAT (repeat open application test) là phương pháp xác định phản ứng với mỹ phẩm chậm: thoa mỹ phẩm lên vùng da mặt trong cánh tay 2 lần một ngày trong 2 tuần với diện rộng khoảng 5cm2 để xác định phản ứng; nếu vượt quá thời gian trên ở vùng da thoa thuốc không biểu hiện gì như: ngứa, hồng ban, nổi mụn nước… thì chứng tỏ không bị dị ứng với mỹ phẩm đó.
BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG