Viêm phế quản rất thường gặp ở người cao tuổi trong mùa lạnh. Nguyên nhân do phong hàn, phong nhiệt, khí táo xâm nhiễm gây ra.
Viêm phế quản rất thường gặp ở người cao tuổi trong mùa lạnh. Nguyên nhân do phong hàn, phong nhiệt, khí táo xâm nhiễm gây ra. Phong hàn phong nhiệt phạm phế làm mất khả năng tuyên giáng gây ho, đờm nhiều. Khí táo làm tân dịch phế bị giảm sút gây ho khan, ngứa họng.
Mặt khác, ở người cao tuổi, công năng 3 tạng phế, tỳ, thận bị giảm sút; hàn thấp xâm nhập làm tổn thương tỳ sinh đàm ẩm; nhiệt tác động mạnh làm phế thận âm hư đều đưa đến ho đờm nhiều. Xin giới thiệu một số món ăn thuốc giúp tăng hiệu quả điều trị và đảm bảo sức khỏe cho người bệnh.
1. Canh cải nấu với đậu phụ, táo tàu: cải trắng khô 100g, đậu phụ 50g, táo tàu 10 quả, dầu thực vật và muối tinh vừa đủ. Tất cả rửa sạch cho vào nồi nước vừa đủ nấu chín cho dầu muối vào là được. Ăn kèm trong bữa cơm.
2. Chim sẻ nấu với phổi lợn: chim sẻ 2 con làm sạch lông, bỏ nội tạng, rửa sạch; phổi lợn 1 cái, cả hai cho vào nồi nước vừa đủ nấu chín. Ngày ăn 1 lần. Hạt sen nấu với đậu phụ: hạt sen 30g, đậu phụ 150g, nước vừa đủ, đun sôi 30 phút, ngày ăn 1 lần.
3. Canh phổi lợn nấu lá chanh: lá chanh 15g, phổi lợn 150g. Hai thứ rửa sạch, cho vào nồi, đổ nước vừa đủ đun nhỏ lửa tới chín thì cho gia vị là được. Ăn trong ngày.
4. Gà hầm sa sâm: gà 1 con, sa sâm 30g. Gà làm sạch lông, bỏ nội tạng, cho sa sâm vào bụng gà, ninh chín nhừ ăn hết gà và nước.
5. Trứng gà nấu dấm: trứng gà 1 quả, dấm 60ml. Trứng gà rán bằng dầu vừng cho chín, cho dấm vào nấu ăn; ăn ngày 2 lần vào sáng và tối.
6. Cháo phổi bò gạo nếp: phổi bò 150g, gạo nếp vừa phải, nước gừng 10 - 15ml, gia vị vừa đủ. Rửa sạch phổi bò, gạo nếp vo kỹ cho cả vào nồi, đổ nước vừa đủ, đun nhỏ lửa cho chín, cho nước gừng và gia vị vào, ăn trong ngày.
7. Cháo hạt mã đề: hạt mã đề 15 - 20g, gạo 50g. Dùng túi vải bọc hạt mã đề cho vào nồi, đổ 200ml nước, nấu còn 100ml, bỏ túi mã đề, cho gạo đã vo sạch vào và thêm 400ml nước nữa, nấu thành cháo loãng. Ngày ăn 2 lần lúc cháo còn nóng.
8. Trà phật thủ mật ong: lấy 30g phật thủ cho nước đun sôi, chắt lấy 1 bát nước hòa 20ml mật ong uống thay trà.
9. Tỏi ngâm dấm, đường: tỏi 250g, dấm 250g, đường đỏ 90g. Tỏi bóc vỏ, giã nát, cho đường và dấm vào ngâm 1 tuần. Mỗi lần uống 1 thìa canh, mỗi ngày uống 3 lần.
10. Nước đường mạch nha, củ cải: đường mạch nha 15g, nước củ cải 200ml, trộn đều nấu sôi lên trong 15 phút. Uống ấm 1 - 2 lần.
Lương y Nguyễn Minh