Bà bầu nên tăng cường loại thuốc bổ nào?

Giai đoạn mang thai là giai đoạn cần chăm sóc nhất với mẹ và con, nó quyết định tới sức khỏe và là nền tảng thể lực cho đứa trẻ sau này. Vậy chúng ta nên bổ sung thuốc bổ gì cho bà bầu?

Mang thai có nghĩa là người mẹ phải cùng một lúc đảm bảo dinh dưỡng cho 2 cơ thể. Đó là bản thân cơ thể người mẹ và thêm một đứa con đang trong giai đoạn sắp chào đời. Điều đó làm gia tăng áp lực chuyển hóa chất lên người mẹ để có thể đáp ứng nhu cầu tăng lên. Có thể nói rằng, chăm sóc một đứa trẻ từ khi mới hình thành bào thai đóng một vai trò quan trọng, nó không những quyết định đến khả năng thể lực và trí lực của đứa trẻ sau này mà nó còn tham gia vào việc giảm thiểu những dị tật thai nhi. Do tốc độ chuyển hóa chất của người mẹ tăng vọt nên nhu cầu chất dinh dưỡng cao hẳn lên. Hầu như trong mọi trường hợp, chúng ta đều không thể bổ sung đủ vi chất dinh dưỡng cho bà mẹ bằng liệu pháp dinh dưỡng. Người ta đã tính toán và ước lượng rằng, dù cho người mẹ có ăn khỏe thì tổng hàm lượng sắt được cung cấp qua ăn uống không đáp ứng đủ cho mẹ và bé. Do vậy, rất cần thiết bổ sung những viên uống cho bà mẹ mang thai.

Vitamin B₁₂ có nhiều trong thực phẩm.

Nên bổ sung sắt

Sắt là một nguyên tố vô cùng quan trọng và cần thiết với sự sống. Trong cơ thể, sắt có ba vai trò quan trọng: tham gia tạo máu, liên quan đến tổng hợp DNA nên có vai trò trong tăng cường hệ miễn dịch và có vai trò trong cấu trúc và phát triển chức năng thần kinh trung ương.

Lý do cần thiết phải bổ sung sắt cho bà mẹ mang thai vì cơ thể người mẹ cần nhiều máu để nuôi con. Lượng máu này chỉ được đáp ứng đủ khi và chỉ khi cơ thể có đủ sắt. Vì thế, việc bổ sung sắt sẽ giúp người mẹ nuôi con tốt hơn.

Lý do thứ nữa cần thiết phải bổ sung sắt cho mẹ là do người mẹ không bao giờ hấp thu đủ được một lượng sắt từ thực phẩm, dù cho có dùng chế độ ăn giàu sắt. Đó là vì do lượng sắt trong thực phẩm chỉ đạt đến một độ nhất định, lại do tình trạng nghén khi mang thai nên chuyện thiếu máu do thiếu sắt gần như gặp ở tất cả các bà mẹ. Do vậy, cần bổ sung sắt cho bà mẹ trong giai đoạn thai kỳ.

Theo ước tính, lượng sắt mẹ cần sẽ vào khoảng 2 - 4,8mg mỗi ngày. Tùy vào hàm lượng mà chúng ta có thể uống 1 viên hoặc 2 viên sắt mỗi ngày. Khuyên các bà mẹ, hãy bổ sung sắt từ giai đoạn trước mang thai 1 tháng để có lượng sắt dự trữ đủ khi bắt đầu bước vào mang thai. Lượng sắt này không đủ lớn để gây ngộ độc mà còn có giá trị cho đứa bé ngay từ những ngày đầu tiên. Uống sắt dự trữ chỉ nên uống 1 viên/ngày. Việc uống sắt nên tiếp tục kéo dài sang thời kỳ sau sinh và thời kỳ cho con bú. Nhớ uống sắt cùng vitamin C để tăng khả năng hấp thu sắt.

Chú ý tới axit folic

Axit folic là một vi chất dinh dưỡng quan trọng với cơ thể. Với người trưởng thành, axit folic giúp tham gia vào chuyển hóa năng lượng và kích thích sự phân chia tế bào. Do đó, axit folic rất cần thiết cho tăng trưởng, hồi phục tổn thương và chuyển hóa chất.

Với thai nhi, axit folic còn đặc biệt cần hơn vì hai lý do: cơ thể bé đang phát triển với tốc độ rất nhanh. Bé rất cần sự phân chia tế bào nhanh và nhiều. Axit folic đáp ứng được điều này. Thứ nữa là axit folic giúp phòng tránh nguy cơ bị dị tật nứt ống sống thần kinh ở trẻ em. Theo các số liệu nghiên cứu, tỷ lệ nứt ống sống thần kinh ở trẻ em mới sinh ra khoảng 0,4%. Nhưng nếu chúng ta bổ sung axit folic đủ thì giảm được 70% bị mắc loại dị tật này. Vì vậy, axit folic rất cần bổ sung cho bà mẹ mang thai. Tốt cho cả mẹ và lợi cho cả con.

Bổ sung axit folic cho bà mẹ nên thực hiện với liều 0,6-1 mg/ngày. Liều bổ sung axit folic tối thiểu là 0,4 mg/ngày. Đây là liều ngưỡng có giá trị phòng chống dị tật nứt ống sống cho thai nhi.

Vì thế, các bà mẹ hãy bổ sung viên uống axit folic trước mang thai 1 tháng và kéo dài đến khi cho con bú. Liều bổ sung trước và sau mang thai chỉ nên là 0,5 mg/ngày. Ngoài ra, chúng ta cũng nên tích cực bổ sung axit folic từ thực phẩm. Vì axit folic trong thực phẩm rất dễ hấp thu.

Đừng quên vitamin B₁₂

Vitamin B₁₂ là vitamin có kích thước lớn nhất và phức tạp nhất trong các loại vitamin. Vitamin B₁₂ là một loại vitamin tan trong nước và có màu đỏ đẹp. Trong cơ thể, vitamin B₁₂ là một vitamin cần thiết ở cấp độ enzym. Nó là một thành phần để tham gia cấu tạo nên một enzym hoàn hảo. Chức năng sống của vitamin B₁₂ là tham gia hình thành nên DNA của hồng cầu cho nên cần cho tạo máu và tham gia tạo nên bao myelin bên ngoài sợi thần kinh. Vì vậy, vitamin B₁₂ rất cần cho người thiếu máu và có rối loạn thần kinh ngoại biên.

Với bà mẹ mang thai, vitamin B₁₂ trở nên cần thiết vì bà mẹ luôn có nguy cơ bị thiếu máu. Việc bổ sung đủ lượng vitamin B₁₂ này có ý nghĩa giúp mẹ giảm tối đa nguy cơ thiếu máu nuôi dưỡng con. Thêm vào đó, hệ thần kinh của đứa trẻ đang phát triển mạnh mẽ. Chúng cần vitamin B₁₂ để tạo nên vỏ bọc mới cho sợi dây thần kinh.

Với vai trò như vậy, khuyên các bà mẹ nên bổ sung vitamin B₁₂ trong giai đoạn mang thai. Liều bổ sung là từ 2,6-3 µg/ngày.

Ngày nay, người ta không bào chế riêng rẽ các thành phần trên mà đã bào chế dưới dạng viên uống tổng hợp rất tiện. Trong một viên uống bổ sung cho bà mẹ người ta đóng viên đủ 3 thành phần trên. Tùy vào hàm lượng mà chúng ta dùng cho đúng. Ngoài viên uống bổ sung, các bà mẹ cần sử dụng một chế độ dinh dưỡng tăng cường chuyên biệt, nhất là chất đạm và chất béo. Đó là điều kiện tiên quyết cho một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.

BS. Lê An Viên