Bài trí phòng ngủ một cách khoa học đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp chúng ta có những giấc ngủ sâu và trọn vẹn.
Theo các báo cáo mới nhất của Cục Thống Kê Lao Động Hoa Kỳ, chúng ta dành ra từ 30 - 40% thời gian của mình để sinh hoạt trong phòng ngủ - nơi mà cơ thể và tâm trí của con người được nghỉ ngơi và phục hồi sức lao động sau những khoảng thời gian làm việc và di chuyển đầy căng thẳng ngoài xã hội.
Cũng theo các báo cáo này, nếu chúng ta thường xuyên có cảm giác bất an, thiếu ngủ hoặc mất ngủ trong chính căn phòng ngủ quen thuộc của mình, nhiều khả năng nguyên nhân đến từ tình trạng ô nhiễm ánh sáng, vật liệu xây dựng hoặc giường nệm trong phòng có chứa nhiếu yếu tố gây hại cho sức khỏe con người.
Cũng theo Cục Thống kê lao động Hoa Kỳ, phần lớn người dân Mỹ ngủ thiếu giấc trung bình một tiếng rưỡi mỗi người, và “chưa đầy 35% người trưởng thành ở Mỹ ngủ đủ 7 hoặc 8 tiếng mỗi ngày theo lời khuyên của các chuyên gia y tế” - kết luận của giáo sư William Dement, chuyên gia nghiên cứu về giấc ngủ đến từ Đại học Stanford. Trong khi đó, Viện nghiên Cứu các Chứng rối loạn Thần kinh Hoa Kỳ khẳng định rằng có đến 60 triệu người dân Mỹ đang phải sống chung với các triệu chứng rối loạn giấc ngủ có liên quan đến stress.
Những thông số trên đã cho thấy tầm quan trọng của việc bài trí phòng ngủ một cách khoa học nhằm giúp người sử dụng có được những giấc ngủ sâu và trọn vẹn. Sau đây là một vài nguyên tắc giúp chúng ta kiến tạo một không gian phòng ngủ sạch sẽ và đảm bảo lợi ích tối đa cho sức khỏe và giấc ngủ của bản thân:
Nguyên tắc chọn mua giường nệm
Trên thị trường hiện nay vẫn còn nhiều loại sản phẩm giường nệm có chứa các hợp chất chống cháy PBDE (Polybrominated diphenyl ethers) đã được các nhà khoa học liệt vào danh mục các chất gây ô nhiễm và có hại cho sức khỏe con người. Đã có nhiều công trình nghiên cứu tìm thấy mối liên hệ giữa PBDE và bệnh ung thư cùng nhiều căn bệnh khác liên quan đến sự phát triển thần kinh và rối loạn hoóc-môn ở con người. Trẻ em và người lớn thường xuyên tiếp xúc với PBDE về lâu dài sẽ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe liên quan đến hệ thần kinh, với những biểu hiện như: -đãng trí, trí nhớ giảm sút hoặc mất khả năng tập trung. Do vậy, hãy ưu tiên chọn mua các loại nệm và khăn trải giường được làm từ những vật liệu có nguồn gốc tự nhiên như vải sợi bông, len, cao su tự nhiên và vải lông ngựa. Đây đều là những vật liệu không dễ bắt cháy và không chứa các hợp chất độc hại.
Ánh sáng trong phòng ngủ
Phòng ngủ càng tối, chúng ta càng dễ ngủ. Môi trường bóng tối giúp cơ thể chúng ta sản sinh ra melatonin - một loại hoóc-môn có tác dụng điều chỉnh giấc ngủ và đảm bảo nhịp sinh học ổn định của cơ thể con người. Điều kiện bóng tối lý tưởng để bạn có một giấc ngủ trọn vẹn là khi bạn không còn nhìn thấy bàn tay mình sau khi đã tắt hết đèn trong phòng.
Hạn chế tối đa những tác nhân có khả năng gây ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn như: đèn đường ngoài cửa sổ, đèn hành lang, âm thanh từ đồng hồ hoặc điện thoại, và các thiết bị sử dụng sóng điện từ. Sử dụng rèm hoặc màn che để ngăn ánh sáng từ bên ngoài len lỏi vào trong phòng ngủ.
Tắt ti-vi và máy vi tính ít nhất một giờ trước khi đi ngủ. Ánh sáng từ màn hình ti-vi hoặc máy tính có khả năng làm nhiễu loạn nhịp sinh học của chúng ta, khiến cho việc đi vào giấc ngủ trở nên khó khăn hơn. Nếu được, không nên bố trí ti-vi và máy vi tính trong phòng ngủ.
Lưu ý về tường và sàn phòng ngủ
Tường phòng ngủ cần được bao phủ bằng cách quét vôi hoặc trát vữa. Bạn có thể dùng giấy dán tường có hoa văn để làm cho không gian phòng ngủ thêm sinh động. Hãy ưu tiên chọn các loại giấy dán tường được làm từ sợi tự nhiên.
Đối với sàn nhà, các vật liệu hữu cơ như gỗ, đá và thảm len là những sự lựa chọn tối ưu. Gỗ được xếp vào nhóm những vật liệu xây dựng thân thiện môi trường và có hệ số an toàn cao, có thể được dùng để lát sàn hoặc ốp tường cho toàn bộ phòng ngủ.
Lau dọn và bảo dưỡng phòng ngủ
Theo nghiên cứu của tiến sĩ y khoa Darryl Zeldin đến từ Viện khoa Học Sức khỏe Môi trường Hoa Kỳ, hơn một phần tư dân số Mỹ dị ứng hoặc nhạy cảm với mạt bụi (dust mite) - một loại sinh vật thường trú ngụ trong giường nệm, thảm và vải bọc nội thất. Mạt bụi kỳ thực không cắn người, nhưng việc tiếp xúc với chúng khiến cơ thể chúng ta có những phản ứng dị ứng như hắt hơi, nghẹt mũi, khó thở, ù tai, da bị ngứa ngáy, sưng đỏ và có thể để lại vết thâm vĩnh viễn. Nhiều cuộc khảo sát cho thấy phòng ngủ chính là nơi tập trung nhiều mạt bụi nhất trong nhà. Để phòng tránh mạt bụi trong phòng ngủ, chăn ga gối nệm và thú nhồi bông cần được giặt sạch đều đặn mỗi tuần, trong khi rèm cửa nên được giặt hai tuần một lần. Các loại thảm trải sàn, thảm chùi chân, ghế sa-lông hoặc các đồ dùng nội thất được bọc vải cần được thường xuyên hút bụi và lau sạch bằng khăn ướt.
Gỗ được xếp vào nhóm những vật liệu xây dựng thân thiện môi trường và có hệ số an toàn cao
Ga trải giường cần được giặt trong nước mỗi tuần ở nhiệt độ ít nhất 650C để diệt trừ mạt bụi.
Với những vật dụng nội thất bọc vải không thể giặt giũ, bạn có thể gói chúng vào túi ni-lông và đặt vào tủ đông lạnh trong thời gian từ 24 - 48 tiếng để mạt bụi không thể trú ngụ.
Sử dụng các loại ga trải giường và bao gối được làm từ các loại vải có khả năng chống mạt bụi.
Phòng ngủ cần được quét tước và lau dọn thường xuyên. Các phân tử PBDE độc hại thường bám dính vào bụi bẩn tích tụ trong nhà; do vậy, hãy giữ cho phòng ngủ của bạn càng sạch sẽ càng tốt nhằm hạn chế tối đa các tác nhân có hại cho sức khỏe.
ThS. PHAN NGUYỄN KHÁNH ĐAN