Viêm tuyến tiền liệt là một bệnh lý thường gặp ở nam giới, gây ra những rối loạn trong việc đi tiểu (tiểu đêm, tiểu són, đau buốt khi đi tiểu...) ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày.
Viêm tuyến tiền liệt (VTTL) do tình trạng viêm nhiễm ở tuyến tiền liệt gây ra. Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ có kích thước bằng quả mận (15 - 20g), nằm ngay phía dưới bàng quang, bao quanh niệu đạo, có nhiệm vụ sản sinh chất dịch để bảo vệ và nuôi dưỡng tinh trùng.
Nguyên nhân và triệu chứng
Có 2 nguyên nhân chính gây ra VTTL:
- Do nhiễm khuẩn: vi khuẩn sau khi xâm nhập vào niệu đạo, di chuyển lên tuyến tiền liệt gây ra VTTL. VTTL do nhiễm khuẩn có thể ở dạng cấp tính hay mãn tính.
- Không do nhiễm khuẩn: rối loạn hệ miễn dịch hoặc hệ thống thần kinh gây ra, hay do tổn thương ở tuyến tiền liệt và vùng xung quanh tuyến tiền liệt.
Phân loại:
VTTL được chia làm 3 dạng chính tùy theo nguyên nhân gây ra bệnh:
- Nhiễm khuẩn cấp tính.
- Nhiễm khuẩn mãn tính.
- Không do nhiễm khuẩn.
Triệu chứng:
- Đi tiểu buốt, nóng rát.
- Đi tiểu lắt nhắt nhiều lần, đặc biệt là vào ban đêm.
- Đau ở vùng bụng, háng, dương vật hay tinh hoàn.
- Sốt, buồn nôn.
- Đau khi xuất tinh.
Nước tiểu đục, có mùi hôi và đôi khi có máu...
Thuốc điều trị
Thuốc kháng sinh: thuốc được sử dụng chủ yếu trong điều trị VTTL do nhiễm khuẩn gây ra. Tuy nhiên trong một số trường hợp, thuốc kháng sinh cũng được sử dụng trong điều trị VTTL không do nhiễm khuẩn với mục đích ngăn ngừa các biến chứng nhiễm khuẩn. Những loại thuốc kháng sinh sau đây thường được chọn lựa:
- Trimethoprim /sulfamethoxazole: sự kết hợp của hai loại kháng sinh có tác dụng hiệp đồng, giúp tăng cường khả năng kháng khuẩn.
- Nhóm thuốc beta-lactamin: Amoxicillin kết hợp với axít clavulanic, ceftriaxone...
- Nhóm thuốc quinolone: Levofloxacin, ciprofloxacin...
- Nhóm thuốc macrolid: Clarithromycin, azithromycin...
Nhóm thuốc chẹn alpha (Alpha blockers): gồm có các thuốc tamsulosin, alfuzosin, terazosin, doxazosin.
Nhóm thuốc này có tác dụng thư giãn cơ vòng bàng quang và cơ trơn tuyến tiền liệt, nên giúp cho việc thoát nước tiểu dễ dàng, cải thiện các triệu chứng do VTTL gây ra.
Thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol, aspirin) và các thuốc kháng viêm NSAID (ibuprofene, diclophenac...) thường được sử dụng để làm giảm triệu chứng đau, sốt ở người bị VTTL.
Việc sử dụng các thuốc trên (đặc biệt là với các thuốc kháng sinh), người bệnh cần tuân theo đúng chỉ định điều trị của thầy thuốc, tránh tự ý ngừng thuốc, vì sẽ gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm và nguy cơ đề kháng kháng sinh.
Bên cạnh việc dùng thuốc, cần áp dụng các biện pháp sau đây để phòng ngừa tái phát VTTL:
- Tránh sử dụng các chất kích thích cà phê, bia, rượu và các loại thực phẩm nhiều gia vị, vì gây kích ứng bàng quang và tuyến tiền liệt.
- Uống nhiều nước giúp cho việc đi tiểu dễ dàng.
- Nên tắm với nước ấm, kết hợp xoa bóp có tác dụng thư giãn tuyến tiền liệt.
- Tránh gây áp lực lên tuyến tiền liệt như ngồi nhiều hay đạp xe đạp...
DS. MAI XUÂN DŨNG