Bước ra khỏi phòng mổ khi hai chân đã tê dại, đầu óc đờ đẫn. Thay quần áo, mình lại sang thăm bệnh nhân nặng phải mổ lại ở bên khoa hồi sức mà thấy mông lung quá đỗi...
17h22, ngày... tháng...
Bước ra khỏi phòng mổ khi hai chân đã tê dại, đầu óc đờ đẫn. Thay quần áo, mình lại sang thăm bệnh nhân nặng phải mổ lại ở bên khoa hồi sức mà thấy mông lung quá đỗi... Bệnh nhân vẫn nằm đó, đang nằm thở máy. Phòng bệnh chỉ có mình bệnh nhân với người nhà.
Bệnh nhân sau mổ có diễn biến xấu, từ hôm ở hồi sức đến lúc về khoa, hôm nào mình cũng lên thăm khám, ban ngày cũng như ban đêm. Chỉ sợ bệnh nhân có vấn đề gì hoặc phải mổ lại bất cứ lúc nào. Áp lực từ nhiều phía, từ người nhà, từ cấp trên, từ bệnh nhân khác, áp lực từ chính lương tâm mình. Đêm rất khó ngủ còn ngày thì rất dài.
Phẫu thuật là công việc đòi hỏi các phẫu thuật viên phải có bản lĩnh vững vàng.
Việc sức khỏe của bệnh nhân có diễn biến xấu hay thái độ của bệnh nhân chưa được tốt với thầy thuốc là điều bình thường, dễ hiểu... Cuộc sống dạy cho chúng ta nhiều bài học không có trong sách. Nó thực tế, tàn khốc và mang vác thêm những đau thương. Con người ta không sống bằng niềm tin, không sống bằng sự say mê, nhưng con người ta cần chút niềm tin và say mê để tiếp tục, nếu không muốn bị bỏ lạc trên con đường dài này. Cần phải có chút nghị lực để đứng lên trên những sóng gió của cuộc sống nếu không muốn bị nó nhấn chìm đi.
20h30, ngày... tháng...
Lâu lắm rồi mới lại phụ một ca mổ cắt khối tá tụy. Đứng 6 tiếng rưỡi đồng hồ, lâu thì lâu thật, nhưng vẫn chưa là gì so với các bác sĩ mổ chính.
Phẫu thuật cắt khối tá tụy là phẫu thuật khó, bệnh viện tuyến dưới mổ không nhiều. Mổ cấp cứu cực đã đành, mổ phiên lại càng hiếm. Thế nên việc chẩn đoán bệnh cho bệnh nhân, động viên bệnh nhân ở lại mổ là một điều không dễ dàng. Bệnh nhân này nhiều lần đã có ý định xin chuyển tuyến để điều trị, nhưng bác sĩ đã động viên, thuyết phục, cuối cùng, bệnh nhân đồng ý ở lại bệnh viện để mổ. Lúc bệnh nhân lên bàn mổ, mình hỏi chú: “Chú có run không, có hồi hộp không?”. Chú trả lời: “Có chứ bác sĩ. Cũng hồi hộp, tim đập nhanh lên rồi!”. Bệnh nhân được chẩn đoán u vùng Vater, phẫu thuật cắt khối tá tụy. Lúc thăm khám, u khá to, ăn đến sát tĩnh mạch mạc treo tràng trên, phẫu tích bóc tách rất khó khăn. Bác sĩ phẫu thuật chính rất căng thẳng, mấy lần máu phun mà mặt căng như dây đàn, mình và mấy bác sĩ, y tá phụ mổ cũng không thở mạnh. Đến lúc làm gần xong rồi, bác sĩ phẫu thuật chính động viên chúng tôi bằng một lời khen hài hước, lúc ấy không khí trong phòng dường như loãng ra, cả kíp mổ thở phào nhẹ nhõm.
Để làm được một ca đại phẫu như thế, tất nhiên phải là một bác sĩ có nhiều kinh nghiệm, phải đứng mổ ít nhất là hơn chục năm, phải được đào tạo một cách bài bản tại các trung tâm phẫu thuật lớn và phải có thần kinh vững vàng... Nhưng sáu tiếng làm việc ấy được trả công là bao nhiêu?
Vài tháng trước, trong Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh rộ lên vụ kiện bác sĩ T. khi tiến hành can thiệp cho bệnh nhân có thông động mạch cảnh xoang hang, bệnh nhân có tai biến. Tai biến là một trị số không bao giờ cán đích được bằng 0, đối với các phẫu thuật, thủ thuật phức tạp thì trị số ấy càng cao, là một điều gì đó rất đáng sợ trong ngành y nhưng không nhiều người hiểu, một số lại tỏ ra cố tình không hiểu. Cái số tiền mà gia đình bệnh nhân đòi bồi thường là quá lớn, cả đời bác sĩ T. làm cũng không bao giờ trả nổi.
Tôi nghe một số đứa em mới ra trường có nói chả biết thật hay đùa, sau này cứ bệnh nhân nặng chuyển hết tuyến trên, bệnh nhân nào phức tạp, nhiều tai biến cũng không nên giữ lại điều trị cho đau đầu. Chả biết vui hay buồn! Đấy là một cách sống hợp thời để thích nghi với mọi thứ xung quanh. Cuối cùng người thiệt thòi là ai?
Không ai cổ xúy cho kiểu làm liều, coi thường sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Cũng không ai khuyên trốn tránh, đùn đẩy trách nhiệm cho người khác. Chỉ mong mọi người có cái nhìn bao dung hơn đối với ngành y.
BS. Đào Đăng Sơn