Mùa hè với đặc trưng thời tiết nóng ẩm mưa nhiều là giai đoạn bệnh nhi nhập viện do sốt xuất huyết (SXH) tăng vọt. Thống kê của khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương trong 6 tháng đầu năm 2017 cho thấy, trong số 27 trường hợp nhập viện do SXH, riêng tháng 6 đã chiếm 13 ca.
Thông điệp truyền hình phòng chống dịch bệnh SXH của Bộ Y tế.
Nhiều cha mẹ chủ quan khiến con bệnh nặng
Thông tin từ BV Nhi Trung ương cho biết, cháu Trần Phương L. (7 tuổi, Hà Đông) được gia đình đưa vào viện điều trị SXH đến nay đã sang ngày thứ 5. Người nhà bệnh nhi cho biết, trước khi vào viện 3 ngày, khi thấy con gái kêu đau rát họng, cha mẹ nghĩ cháu bị viêm họng do uống nước lạnh.
Tuy nhiên, nửa đêm hôm đó cháu bắt đầu sốt 38 độ C. Trong hai ngày tiếp theo, nhiệt độ tiếp tục tăng cao, lên tới 40 độ C. Kèm theo đó, bé Linh bắt đầu có biểu hiện nôn nhiều không dứt. Gia đình vội đưa con vào BV Nhi Trung ương. Tại đây, sau khi thăm khám và làm xét nghiệm máu, các bác sĩ chẩn đoán cháu bị SXH.
Trẻ mắc bệnh điều trị tại BV Nhi Trung ương.
Cùng phòng với bé L. là bé Lương Phương T. (7 tuổi, Hà Nội). Cháu T. hiện cũng đã điều trị tại khoa được gần 1 tuần vì bệnh này. Gia đình cho biết, trước khi vào viện 4 hôm, bé T. bỗng nhiên sốt cao 39,7 độ C. Gia đình tích cực chườm mát và cho con uống thuốc hạ sốt nhưng tình hình không khả quan.
Đến 2 ngày sau, cháu liên tục đau bụng, có biểu hiện khó chịu trong người. Cha mẹ đưa trẻ vào BV khám thì được thông báo con mắc SXH. Theo lời người nhà, quanh khu vực sinh sống của gia đình có nhiều người đã nhập viện vì bệnh này.
TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương cho biết, hàng năm, cứ đến giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 9 là dịch SXH lại bùng phát. Chỉ tính riêng tháng 6 năm nay, số lượng trẻ nhập viện do bệnh này đã tăng nhiều so với các tháng trước đó. SXH là một bệnh rất nguy hiểm. Tuy nhiên, biểu hiện bệnh lại không rõ ràng khiến nhiều bậc cha mẹ dễ dàng bỏ qua.
Chính vì thế, TS. Lâm khuyến cáo: “Nếu trẻ lên cơn sốt trong thời điểm trong gia đình hoặc hàng xóm có người SXH thì nên nghĩ đến khả năng trẻ cũng mắc SXH”.
Dấu hiệu nhận biết SXH
Theo các chuyên gia y tế, trẻ bị SXH cần được phát hiện sớm và điều trị đúng để phòng tránh các hậu quả đáng tiếc. Thông thường, bệnh khởi phát với biểu hiện sốt cao đột ngột ở những trẻ trước đó hoàn toàn khỏe mạnh. Sốt kéo dài 2-7 ngày kèm theo các biểu hiện: đỏ phừng mặt, da xung huyết, đau nhức cơ, đau khớp, đau đầu.
Hạ sốt đúng cách cho trẻ tránh biến chứng sốt cao, co giật.
Trong một số trường hợp, trẻ xuất hiện đau họng, viêm kết mạc mắt, mệt mỏi, buồn nôn và nôn. Trẻ nhũ nhi có thể có kèm triệu chứng ho sổ mũi hay tiêu chảy. Vào thời điểm này, những triệu chứng bệnh thường không đặc hiệu, không thể phân biệt với các loại sốt do virus khác.
Vào ngày thứ 2 của bệnh, trẻ thường có thêm các biểu hiện xuất huyết như:
- Xuất huyết ngoài da: các chấm đỏ không biến mất khi ấn vào.
- Xuất huyết niêm mạc: chảy máu lợi, chảy máu chân răng.
- Xuất huyết tiêu hóa: nôn ra máu, đại tiện ra máu.
Từ ngày thứ 3-7 của bệnh, sốt bắt đầu hạ xuống mức 37,5 độ C - 38 độ C hoặc thấp hơn. Một số bệnh nhi có thể xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như: lừ đừ, mệt mỏi, nôn nhiều, đau bụng, xuất huyết niêm mạc, gan to.
Những trường hợp diễn biến đến sốc SXH (với biểu hiện chân tay lạnh, mạch nhanh nhẹ, huyết áp kẹt không đo được) phải nhập viện cấp cứu ngay.
Với trẻ mắc SXH, các bác sĩ khuyến cáo khi
chăm sóc trẻ SXH tại nhà cần tuân thủ 4 nguyên tắc sau:
- Hạ sốt đúng cách: cho trẻ uống thuốc hạ sốt, lau mát cho trẻ bằng nước ấm để tránh biến chứng sốt cao gây co giật.
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý và bù nước cho trẻ: Cho trẻ uống nhiều nước: nước lọc, nước đun sôi để nguội, nước quả (cam, chanh, dừa tươi), nước canh, nước cháo và nên uống oresol. Cho trẻ ăn đồ ăn loãng nhưng giàu dinh dưỡng dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa…
- Chế độ nghỉ ngơi hợp lý- Trẻ cần được đưa đến BV ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh nặng lên như: Trẻ nôn trớ nhiều, đau bụng. Bứt rứt, quấy khóc, li bì, chân tay lạnh, tím tái, vã mồ hôi. Chảy máu mũi, chảy máu chân răng, nôn ra máu, đại tiện phân đen.
Lê Mai - D.Hải