Sốc nhiệt là tình trạng thân nhiệt tăng quá mức, thường trên 40 độ, nguyên nhân chủ yếu là do thời tiết nắng nóng kéo dài khiến con người không kịp thích nghi gây ra tình trạng sốc, chúng ta thường gọi là say nắng.
Sốc nhiệt là hậu quả của quá trình tăng thân nhiệt sau một thời gian cơ thể phải hứng chịu nắng nóng kéo dài, cơ thể không kịp thích nghi gây mất nước, làm tổn thương hệ thống kiểm soát thân nhiệt. Khi bị sốc nhiệt, cơ thể giảm khả năng thanh thải nhiệt, gây ra tình trạng mệt mỏi, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, nặng có thể dẫn đến tử vong.
Các biện pháp dưới đây có thể giúp bạn tránh khỏi tình trạng sốc nhiệt do nắng nóng.
Tránh những nơi có nhiệt độ quá cao
Nếu có thể, tránh đi đến những nơi có nhiệt độ quá cao. Vào những ngày nắng nóng, trên 40 độ không nên ra ngoài trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 15 giờ chiều. Nên xem dự báo thời tiết trước khi lên kế hoạch cho các hoạt động ngoài trời, đặc biệt là trong mùa hè. Nếu bạn phải đi ra ngoài trong những thời điểm nắng nóng, đừng quên mang theo một chiếc mũ hoặc là một chiếc ô. Nếu phải đi lại hay làm việc ngoài trời nắng không nên làm việc quá 2 giờ liên tục dưới nhiệt độ cao, cần nghỉ ngơi bù nước giữa giờ làm. Không cho trẻ em hay người già, người mắc các bệnh mạn tính tắm biển dưới trời nắng nóng quá 1 tiếng.
Trang bị cá nhân đầy đủ trước khi đi ra ngoài
Nếu bạn phải đi ra ngoài trong thời tiết nóng, hãy chuẩn bị cho mình một chiếc áo cotton dài tay, nó không chỉ bảo vệ làn da của bạn mà còn giúp hấp thụ mồ hôi của cơ thể trong khi vẫn giữ cơ thể bạn được mát mẻ. Chất liệu cotton là sự lựa chọn tốt nhất. Nên mặc quần áo sáng màu sẽ làm cơ thể hấp thụ nhiệt ít nhất.
Điều quan trọng thứ 2 là cần mang theo đủ nước trước khi ra ngoài trời trong thời tiết nắng nóng bởi nắng nóng sẽ làm cơ thể con người nhanh mất nước, cần phải bù nước kịp thời. Nước vừa có tác dụng bù nước vừa giảm nhiệt cho cơ thể. Khi di chuyển trên sa mạc, con người dễ bị tử vong không phải vì nóng mà vì mất nước.
Ngoài ra, bạn cũng có thể mang theo kem chống nắng. Ở những quốc gia nắng nóng quanh năm, người ta trang bị cả bình xịt nước để đi ra ngoài trời. Họ có thể phun nước trực tiếp lên cơ thể để làm mát cơ thể. Cách này còn giúp da dẻ mịn màng, đỡ bị lão hóa. Lý do là các tế bào trên da có thể bị khô do nắng nóng, làm da mất cân bằng thẩm thấu, từ đó dẫn đến khô da và nhăn da nhanh hơn.
Bên cạnh việc cung cấp nước, bạn đừng quên bổ sung dinh dưỡng hợp lý bằng các thực phẩm giàu protein, carb để có sức chống chọi với nắng nóng.
Nghỉ ngơi nhiều hơn
Cần nhớ rằng cơ thể con người có ngưỡng chịu đựng nhiệt độ nhất định. Vào những ngày nắng nóng, tăng cường nghỉ ngơi thường xuyên hơn. Không di chuyển dưới trời nắng liên tục trong thời gian dài, hãy tìm nơi có bóng râm để nghỉ. Hạn chế đến mức thấp nhất tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là tia UV có hại cho da và mắt.
Nhận biết triệu chứng của sốc nhiệt
Sốc nhiệt hay say nắng thường có triệu chứng như đau nửa đầu, khó thở, buồn nôn hoặc nôn, nóng bừng mặt. Những triệu chứng sốc nhiệt nguy hiểm có thể xuất hiện như sốt cao, chóng mặt, ngất xỉu, nặng sẽ dẫn đến các rối loạn hệ thần kinh như mê sảng , rối loạn hô hấp như thở nhanh, rối loạn tim mạch, nếu vấn đề trở nên nghiêm trọng hãy gọi bác sĩ. Nắng nóng dẫn đến tình trạng tăng thân nhiệt, mất nước do tiết nhiều mồ hôi, làm giảm khối lượng tuần hoàn máu dẫn đến trụy mạch và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Xử trí khi bị sốc nhiệt
Khi cảm thấy cơ thể nóng bừng, hoa mắt, váng đầu, đó có thể là dấu hiệu ban đầu của kiệt sức do sốc nhiệt. Nếu bạn đang ở ngoài trời hãy tìm ngay một nơi râm mát để ngồi nghỉ hoặc vào những tòa nhà có điều hòa, nới lỏng quần áo . Khi bạn hoặc một người nào đó có dấu hiệu sốc nhiệt như trên, bạn cần tìm nước sau đó đổ lên đầu, vẩy nước lên người nạn nhân hoặc lấy khăn thấm nước phủ lên người. Người bị sốc nhiệt có thể da khô nhưng cũng có thể đổ mồ hôi đầm đìa, những trường hợp này đều là biểu hiện muộn của sốc nhiệt. Nếu cơ thể nóng bừng và không thể đổ mồ hôi, lúc đó có thể bạn đang bị mất nước, cần làm mát cơ thể bằng nước uống hoặc trực tiếp đổ nước lên người.
Người già và trẻ nhỏ là những đối tượng thích nghi kém với môi trường, vào những ngày nắng nóng không nên đi ra ngoài trời.
Nguyễn Mai Hoàng
((theo Wikihow))