Việc điều trị hóa chất hay nội khoa cũng là một nghệ thuật đòi hỏi người bác sĩ có chuyên môn, kinh nghiệm lâm sàng để chỉ định được liều tối ưu cho người bệnh, cho phép diệt tối đa tế bào ung thư, đồng thời là liều cho phép tế bào lành phục hồi trở lại.
Trong cuộc gặp gỡ với báo chí của các lãnh đạo BV K Trung ương để thông tin về bệnh ung thư và các phương pháp không chính thống điều trị căn bệnh này đang được lan truyền truyền trên mạng xã hội, rất nhiều vấn đề đã được các chuyên gia làm sáng tỏ.
Có thể khẳng định rằng, phác đồ điều trị ung thư tại Việt Nam đã cứu sống được rất nhiều bệnh nhân (BN). Hiện, Việt Nam có đầy đủ các trang thiết bị trong chẩn đoán, điều trị ung thư, thậm chí thuộc hàng tối tân trên thế giới…
PGS.TS Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K: Điều trị ung thư cũng là một nghệ thuật…
Theo PGS. Thuấn, điều trị ung thư là vấn đề rất lớn, rất phức tạp và đòi hỏi chuyên môn sâu, kết hợp đa mô thức, đa chuyên khoa mới có thể hiệu quả. Riêng điều trị hóa chất hay một số thuốc khác bên cạnh diệt tế bào ung thư cũng ảnh hưởng đến mô lành, đặc biệt các cơ quan tổ chức có phân chia nhanh như tủy xương, đường tiêu hoá. Vì thế, việc điều trị hóa chất hay nội khoa cũng là một nghệ thuật đòi hỏi người bác sĩ có chuyên môn, kinh nghiệm lâm sàng để chỉ định được liều tối ưu cho người bệnh, cho phép diệt tối đa tế bào ung thư, đồng thời là liều cho phép tế bào lành phục hồi trở lại.
PGS.TS Trần Văn Thuấn.
Các tác dụng của hóa trị, xạ trị như mệt mỏi, rụng tóc, buồn nôn... là có, nhưng các triệu chứng này đều được kiểm soát bằng các thuốc hỗ trợ, chống nôn, tăng bạch cầu… Để dùng được thuốc hóa chất hiệu quả, an toàn nhất thiết phải do bác sĩ được điều trị bài bản về chuyên ngành ung thư, được điều trị tiếp về nội khoa ung thư.
Với BN ung thư, thời gian sống kéo dài khi chữa trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố gồm: loại bệnh, giai đoạn bệnh, thể trạng cơ thể và chữa luôn tốt hơn không chữa. Theo đó, càng phát hiện bệnh sớm, điều trị sớm tỉ lệ chữa khỏi càng cao.
Tại BV K, tỉ lệ chữa khỏi bệnh ung thư ngày càng tăng lên, nhiều loại ung thư tỉ lệ chữa khỏi ngang các nước như với ung thư vú, tỉ lệ chữa khỏi chung là từ 70 – 75% (tương đương ở Singapore); ung thư vú giai đoạn sớm tại chỗ, tỉ lệ chữa khỏi 95%; Bệnh ở giai đoạn 2 tỷ lệ khỏi là 75%, giai đoạn 3 tỉ lệ khỏi giảm xuống còn 65%, giai đoạn cuối tỉ lệ chữa khỏi do K vú dưới 5%. Với các bệnh khác cũng vậy, càng sớm, chữa càng cao.
Cũng theo giám đốc BV K, so với thế giới, hiện tại ở Việt Nam, các thuốc, trang thiết bị trong chẩn đoán, điều trị ung thư trên thế giới có cái gì, chúng ta có cái đó. Như máy xạ trị tại BV K thuộc loại tối tân nhất trên thế giới. Các thuốc kháng thể đơn dòng, kháng sinh bạch… ở Pháp, Mỹ, Singapor có thì Việt Nam cũng có nên không thể nói là lạc hậu.
PGS. Thuấn cũng dẫn chứng một ca bệnh ung thư phổi tế bào nhỏ di căn lên não. Qua điều trị bằng thuốc dù đã ở giai đoạn bị di căn nhưng BN sống đến nay là trên 7 năm và hiện vẫn đang được theo dõi tại BV K. Nhưng cùng là ung thư phổi, ở thể khác nhiều trường hợp điều trị chỉ hơn 1 năm. Hay như ung thư vú nghe đơn giản, nhưng có nhiều loại khác nhau và để điều trị ung bướu không phải trường hợp nào cũng giống nhau ngay cùng một tên bệnh.
Hiện nay có rất nhiều biện pháp điều trị ung thư không chính thống lan truyền trên mạng xã hội. Điển hình cách đây ít năm có phong trào BN bỏ điều trị ở BV K để theo đuổi thuốc "tiên tiên dịch". BV K sau đó được Bộ Y tế cử đi điều tra các BN sử dụng thuốc này, cho thấy phần lớn không qua khỏi. Một số ít BN quay trở lại BV sau đó thì bệnh đã chuyển nặng, từ giai đoạn ung thư có thể mổ được sang không thể mổ được.
Tương tự, rất nhiều BN đang điều trị tại BV K bỏ điều trị để dùng thuốc nam, thuốc bắc không rõ nguồn gốc. Thực tế phần lớn họ đã không qua khỏi, hoặc quay lại BV đều đã ở giai đoạn khó chữa. Khi đó, BN đã bỏ lỡ đi cơ hội vàng được chữa khỏi nếu áp dụng các biện pháp điều trị chính thống.
PGS.TS Lê Văn Quảng, Trưởng Bộ môn Ung thư (Trường Đại học Y Hà Nội), Trưởng khoa ngoại A (BV K): Các phương pháp chữa ung thư ở nước ta mang lại hiệu quả
Theo PGS. Quảng, trước đây BN ung thư không kéo dài được 5 năm, nhưng ngày nay tỉ lệ sống sau 5 năm rất cao, cho thấy các phương pháp đã mang lại hiệu quả.
Ngay với giai đoạn muộn nếu không điều trị chỉ kéo dài sự sống được thêm khoảng 3 tháng, nay có điều trị thời gian sống tăng gấp đôi.
TS. Bùi Vinh Quang, Trưởng khoa Xạ 5 (BV K): Tiên lượng ung thư phụ thuộc nhiều yếu tố
Một số loại ung thư có tiên lượng xấu như ung thư tụy. Với ung thư tụy ở Nhật dù có nhiều phương pháp phẫu thuật, xạ trị, hóa chất nhưng thời gian sống thêm trung bình chỉ 9 tháng. Hay ung thư phổi ở Mỹ thời gian sống thêm trung bình 5 năm chỉ từ 15 – 20%, dù Mỹ có rất nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị.
Theo số liệu của Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) và ước tính của ghi nhận ung thư Việt Nam, Việt Nam có khoảng 94.000 người chết vì ung thư/năm. Có 172 quốc gia được báo cáo thì tỉ lệ tử vong do ung thư tại Việt Nam là quốc gia đứng thứ 78, xếp theo tỉ lệ tử vong từ cao xuống thấp.
Cũng như các nước trên thế giới, số người mắc bệnh ung thư ở Việt Nam đang có xu hướng ngày một tăng nhanh, từ 68.000 ca năm 2000 lên 126.000 ca năm 2010 và dự kiến sẽ vượt 190.000 ca vào năm 2020. Bệnh gặp ở mọi tầng lớp xã hội, mọi lứa tuổi, mọi khu vực địa lý và mọi ngành nghề khác nhau.
Dương Hải