Chớ chủ quan với táo bón

      -
  • Than phiền
  • gplus
  • pinterest
Người bệnh có thể dễ dàng nhận ra táo bón qua các biểu hiện như: ít đi cầu, đau bụng, đau đầu và đặc biệt là khó nhọc khi đi tiêu. Đây là bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng.
Chớ chủ quan với táo bón

Táo bón là trạng thái đi tiêu phân khô cứng, mắc đi mà không đi được, mỗi khi phải rặn mạnh, thời gian đi tiêu lâu hoặc nhiều ngày mới đi tiêu, trong điều kiện ăn uống bình thường.


Nguyên nhân

Táo bón là hiện tượng rất thường gặp, nhất là ở người già và người béo, có thể do những nguyên nhân cụ thể như sau:


Do dinh dưỡng: những người bị táo bón thường có chế độ ăn không hợp lý, trong khẩu phần ăn ít chất xơ, vì chất xơ hỗ trợ rất hiệu quả cho quá trình tiêu hóa và co bóp của dạ dày hay hững người có chế độ ăn kiêng khắt khe cũng dễ bị táo bón.


Uống ít nước: nước đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển chất trong cơ thể và giúp thức ăn dễ tiêu hóa cho nên khi lượng nước không đủ đáp ứng nhu cầu của cơ thể, rất dễ gây táo bón.


Do tâm lý: thói quen nhịn đi cầu, đặc biệt là vừa đi vừa đọc sách, báo làm kéo dài thời gian đại tiện cũng là một trong những nguyên nhân gây ra táo bón.


Một số nguyên nhân khác: do bệnh lý ở đại tràng, các bệnh về nội tiết như: suy giáp trạng, cường giáp trạng…; do sử dụng thuốc làm giảm co bóp của đại tràng như: thuốc giảm đau, thuốc điều trị tăng huyết áp hay do nghề nghiệp phải ngồi lâu, ít vận động.


táo bónNên đi tiêu khi có cảm giác mắc để làm trống ruột càng sớm càng tốt


Biến chứng của táo bón

Đi tiêu trong phân có máu: khi khối phân rắn cứa rách niêm mạc ống hậu môn trực tràng sẽ gây chảy máu nhưng mức độ chảy máu nhiều hay ít phụ thuộc vào mức độ chấn thương niêm mạc, có tổn thương mạch máu hay không và sự tái phát thường xuyên của táo bón.


Nứt kẽ hậu môn: khi khối phân rắn gây khó đi tiêu, người bệnh thường phải rặn mạnh, gắng sức tối đa làm rách niêm mạc, lớp dưới niêm mạc và có thể lan tới lớp cơ thắt ống hậu môn gây nứt kẽ hậu môn. Nứt kẽ hậu môn không chỉ gây đi tiêu trong phân có máu mà còn gây đau đớn ngay trong khi khối phân táo đi ra ngoài và sẽ còn gây tiếp diễn sự đau đớn của những lần đi tiêu sau đó.


Đau đớn khi đi tiêu: đau do nứt kẽ hậu môn gây ra hoặc do co thắt cơ thắt cơ vòng hậu môn và đau tăng lên khi có áp-xe hậu môn hoặc rò hậu môn...


Đau vùng bụng dưới do khối phân lớn chứa đựng ở trực tràng, đại tràng sigma làm cho người bệnh khó chịu, đau âm ỉ hoặc đau nhiều nếu có hiện tượng gây bán tắc ruột, tắc ruột do ứ phân.


Mỗi ngày nên ăn 25 - 30g chất xơ tức khoảng 300g rau, trái cây

 


Hậu quả

Thời gian mắc chứng táo bón càng lâu thì hậu quả do nó gây ra càng nhiều, càng trầm trọng.


Thay đổi tâm lý, stress: người bệnh luôn bị căng thẳng, cảm thấy bực bội, khó chịu, ăn uống không ngon, ngủ kém, thường xuyên mệt mỏi làm cho sức khỏe sa sút.


Chứng sợ ăn: hầu hết người mắc chứng táo bón, đặc biệt là trẻ nhỏ rất sợ ăn, biếng ăn, ăn kém do thường xuyên có cảm giác đầy bụng, khó tiêu và rất sợ đi tiêu.


Trĩ nội, trĩ ngoại: khi người bệnh mắc chứng táo bón kéo dài, hầu hết sẽ bị bệnh trĩ do hiện tượng tăng áp lực ổ bụng vì luôn gắng sức rặn khi đi tiêu làm cho các búi trĩ càng ngày càng to ra, mỗi lần đi tiêu và thường có máu kèm theo phân.


Viêm ống hậu môn trực tràng, áp-xe hậu môn, rò hậu môn: khối phân cứng nên gây ra sang chấn, viêm nhiễm vùng niêm mạc trực tràng, ống hậu môn cho nên làm tăng nguy cơ gây viêm nhiễm trùng, áp-xe hậu môn, trực tràng, rò hậu môn...


Tắc ruột do khối ứ phân: do phân ứ đọng lâu ngày trong đại trực tràng nên càng ngày nó càng rắn và có thể gây ra hiện tượng bán tắc ruột hoặc tắc ruột, với các biểu hiện như: đau bụng từng cơn xảy ra liên tục, bụng chướng, không đánh hơi hoặc đi tiêu được


Suy kiệt, nhiễm độc mạn tính: khi phân ứ đọng lâu ngày trong đại tràng sẽ tạo điều kiện cho vi trùng gây bệnh phát triển sinh ra các chất có hại và nó được hấp thu vào máu rồi dần dẫn tới nhiễm độc mạn tính gây nên tình trạng kích thích thần kinh làm ảnh hưởng tới tâm tính và tinh thần người bệnh, người bệnh lúc nào cũng cảm thấy bực bội, khó chịu, ăn uống kém thì về lâu dài sẽ làm cho người bệnh sút cân, thiếu máu, da xanh, niêm mạc nhợt, da khô xấu...


Tăng nguy cơ bị ung thư hậu môn, trực tràng: do tính chất phân của chứng táo bón khô và cứng nên sẽ có các độc tố và chất gây ung thư nhiều hơn so với phân của người bình thường. Thời gian phân nằm lâu trong trực tràng làm tăng thời gian tiếp xúc với niêm mạc trực tràng cũng là nguyên nhân dễ gây ung thư.


Tăng biến chứng cho những người sẵn có bệnh mạn tính: người bệnh cao huyết áp, người cao tuổi, người có bệnh tim mạch, xơ gan cổ chướng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh tâm phế mãn nếu bị táo bón thì rất nguy hiểm vì khi đi tiêu phải rặn nhiều nên sẽ làm tăng áp lực máu, tăng nguy cơ tắc mạch máu não hoặc xuất huyết não, tăng nguy cơ lên cơn khó thở, cơn hen...


Táo bón cũng làm tăng áp lực trong ruột, tăng ứ đọng phân, dịch trong lòng ruột thừa khiến cho người bệnh có nguy cơ dễ bị viêm ruột thừa. Mặt khác, khi táo bón dài ngày còn làm cho ruột già bị suy yếu, giãn ra tạo thành các túi thừa đại tràng và có nguy cơ thủng ruột.


táo bónNứt kẽ hậu môn


Điều trị và phòng táo bón

Để điều trị khỏi táo bón, cần phải thay đổi chế độ ăn, thay đổi lối sống như năng vận động, uống đủ nước… và chỉ sử dụng thuốc khi thay đổi lối sống không cải thiện được tình hình và nên tới bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về loại thuốc phù hợp và cách dùng.


Uống nhiều nước để phân trong ruột luôn mềm nhão

 


Để phòng bệnh táo bón cần thực hiện các cách như sau:


- Tập luyện thói quen đi đại tiện vào một thời gian nhất định trong ngày, tốt nhất là vào buổi sáng.


- Ăn nhiều thực phẩm có chất xơ, uống đủ lượng nước trong ngày.


- Xoa bóp bụng hàng ngày để giúp cho quá trình co bóp của đại tràng đẩy phân di chuyển trong ruột được dễ dàng.


- Có thể sử dụng thuốc điều hòa hoặc tăng cường co bóp đại tràng nhưng phải được sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.


- Người trẻ tuổi nên tập thói quen ăn uống hợp lý để phòng tránh táo bón như: ăn đủ chất xơ thường có trong rau quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Mỗi ngày nên ăn 25 - 30g chất xơ tức khoảng 300g rau, trái cây vì khi vào cơ thể, chất xơ không bị tiêu hóa, hấp thu tại ruột mà nó sẽ hút nước nên sẽ làm cho phân trở nên mềm, xốp, giúp nhuận trường. Đồng thời nên phối hợp đồ ăn thức uống và thay đổi món ăn thường xuyên để tạo cảm giác ngon miệng và tận dụng hết những ưu thế của các loại thực phẩm khác để tránh táo bón. Ngoài việc uống nhiều nước để phân trong ruột luôn mềm nhão cần hạn chế nước trà đặc, cà phê… và  các loại nước trái cây, nước rau, canh súp lỏng cũng là nguồn cung cấp nước rất tốt cho cơ thể.


- Nhân viên một số ngành nghề đòi hỏi phải ngồi lâu, bất động như thợ may, nhân viên văn phòng, lái xe… nên tận dụng thời gian rảnh rỗi để vận động cơ thể phòng ngừa táo bón và tập thói quen đi cầu đúng giờ, chẳng hạn như đi cầu vào buổi sáng để tránh nhu cầu phát sinh trong lúc đang làm việc.


- Không được bỏ qua cảm giác muốn đi tiêu nhưng không đi và nên đi tiêu khi có cảm giác mắc để làm trống ruột càng sớm càng tốt.


- Ăn uống với chế độ cân bằng bao gồm các loại hạt ngũ cốc, trái cây tươi và rau, củ quả.


táo bónKhi người bệnh mắc chứng táo bón kéo dài, hầu hết sẽ bị bệnh trĩ


Một số thực phẩm thông thường có tác dụng nhuận trường, rất tốt cho người bị táo bón:


- Các loại rau: rau đay, mồng tơi, rau khoai lang, rau sam, rau má, rau cải trắng, rau cần, rau chân vịt, rau càng cua, lá sâm mồng tơi, khổ qua, đậu bắp, giá đỗ…


- Trái cây: đu đủ, thanh long, bưởi, cam quít, chuối, thơm, táo, lê…


- Củ quả: củ cải trắng, bí đỏ, dưa leo, khoai lang, khoai tây cả vỏ, khoai mỡ…


- Ngũ cốc, đậu: mè, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen cả vỏ, gạo lứt…


- Các loại khác: hạt é, rau câu, sương sâm, sương sáo, đậu ma…


BS. HỒ VĂN CƯNG


Tag :

  • Than phiền
  • gplus
  • pinterest
Bình luận (0)
Đánh giá:

Chớ chủ quan với táo bón

Người bệnh có thể dễ dàng nhận ra táo bón qua các biểu hiện như: ít đi cầu, đau bụng, đau đầu và đặc biệt là khó nhọc khi đi tiêu. Đây là bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng.


Cho chu quan voi tao bon


Nguoi benh co the de dang nhan ra tao bon qua cac bieu hien nhu: it di cau, dau bung, dau dau va dac biet la kho nhoc khi di tieu. Day la benh co the gay bien chung nghiem trong.


Tao bon la trang thai di tieu phan kho cung, mac di ma khong di duoc, moi khi phai ran manh, thoi gian di tieu lau hoac nhieu ngay moi di tieu, trong dieu kien an uong binh thuong.


Nguyen nhan

Tao bon la hien tuong rat thuong gap, nhat la o nguoi gia va nguoi beo, co the do nhung nguyen nhan cu the nhu sau:


Do dinh duong: nhung nguoi bi tao bon thuong co che do an khong hop ly, trong khau phan an it chat xo, vi chat xo ho tro rat hieu qua cho qua trinh tieu hoa va co bop cua da day hay hung nguoi co che do an kieng khat khe cung de bi tao bon.


Uong it nuoc: nuoc dong vai tro quan trong trong qua trinh van chuyen chat trong co the va giup thuc an de tieu hoa cho nen khi luong nuoc khong du dap ung nhu cau cua co the, rat de gay tao bon.


Do tam ly: thoi quen nhin di cau, dac biet la vua di vua doc sach, bao lam keo dai thoi gian dai tien cung la mot trong nhung nguyen nhan gay ra tao bon.


Mot so nguyen nhan khac: do benh ly o dai trang, cac benh ve noi tiet nhu: suy giap trang, cuong giap trang…; do su dung thuoc lam giam co bop cua dai trang nhu: thuoc giam dau, thuoc dieu tri tang huyet ap hay do nghe nghiep phai ngoi lau, it van dong.


tao bonNen di tieu khi co cam giac mac de lam trong ruot cang som cang tot


Bien chung cua tao bon

Di tieu trong phan co mau: khi khoi phan ran cua rach niem mac ong hau mon truc trang se gay chay mau nhung muc do chay mau nhieu hay it phu thuoc vao muc do chan thuong niem mac, co ton thuong mach mau hay khong va su tai phat thuong xuyen cua tao bon.


Nut ke hau mon: khi khoi phan ran gay kho di tieu, nguoi benh thuong phai ran manh, gang suc toi da lam rach niem mac, lop duoi niem mac va co the lan toi lop co that ong hau mon gay nut ke hau mon. Nut ke hau mon khong chi gay di tieu trong phan co mau ma con gay dau don ngay trong khi khoi phan tao di ra ngoai va se con gay tiep dien su dau don cua nhung lan di tieu sau do.


Dau don khi di tieu: dau do nut ke hau mon gay ra hoac do co that co that co vong hau mon va dau tang len khi co ap-xe hau mon hoac ro hau mon...


Dau vung bung duoi do khoi phan lon chua dung o truc trang, dai trang sigma lam cho nguoi benh kho chiu, dau am i hoac dau nhieu neu co hien tuong gay ban tac ruot, tac ruot do u phan.


Moi ngay nen an 25 - 30g chat xo tuc khoang 300g rau, trai cay

 


Hau qua

Thoi gian mac chung tao bon cang lau thi hau qua do no gay ra cang nhieu, cang tram trong.


Thay doi tam ly, stress: nguoi benh luon bi cang thang, cam thay buc boi, kho chiu, an uong khong ngon, ngu kem, thuong xuyen met moi lam cho suc khoe sa sut.


Chung so an: hau het nguoi mac chung tao bon, dac biet la tre nho rat so an, bieng an, an kem do thuong xuyen co cam giac day bung, kho tieu va rat so di tieu.


Tri noi, tri ngoai: khi nguoi benh mac chung tao bon keo dai, hau het se bi benh tri do hien tuong tang ap luc o bung vi luon gang suc ran khi di tieu lam cho cac bui tri cang ngay cang to ra, moi lan di tieu va thuong co mau kem theo phan.


Viem ong hau mon truc trang, ap-xe hau mon, ro hau mon: khoi phan cung nen gay ra sang chan, viem nhiem vung niem mac truc trang, ong hau mon cho nen lam tang nguy co gay viem nhiem trung, ap-xe hau mon, truc trang, ro hau mon...


Tac ruot do khoi u phan: do phan u dong lau ngay trong dai truc trang nen cang ngay no cang ran va co the gay ra hien tuong ban tac ruot hoac tac ruot, voi cac bieu hien nhu: dau bung tung con xay ra lien tuc, bung chuong, khong danh hoi hoac di tieu duoc


Suy kiet, nhiem doc man tinh: khi phan u dong lau ngay trong dai trang se tao dieu kien cho vi trung gay benh phat trien sinh ra cac chat co hai va no duoc hap thu vao mau roi dan dan toi nhiem doc man tinh gay nen tinh trang kich thich than kinh lam anh huong toi tam tinh va tinh than nguoi benh, nguoi benh luc nao cung cam thay buc boi, kho chiu, an uong kem thi ve lau dai se lam cho nguoi benh sut can, thieu mau, da xanh, niem mac nhot, da kho xau...


Tang nguy co bi ung thu hau mon, truc trang: do tinh chat phan cua chung tao bon kho va cung nen se co cac doc to va chat gay ung thu nhieu hon so voi phan cua nguoi binh thuong. Thoi gian phan nam lau trong truc trang lam tang thoi gian tiep xuc voi niem mac truc trang cung la nguyen nhan de gay ung thu.


Tang bien chung cho nhung nguoi san co benh man tinh: nguoi benh cao huyet ap, nguoi cao tuoi, nguoi co benh tim mach, xo gan co chuong, benh phoi tac nghen man tinh, benh tam phe man neu bi tao bon thi rat nguy hiem vi khi di tieu phai ran nhieu nen se lam tang ap luc mau, tang nguy co tac mach mau nao hoac xuat huyet nao, tang nguy co len con kho tho, con hen...


Tao bon cung lam tang ap luc trong ruot, tang u dong phan, dich trong long ruot thua khien cho nguoi benh co nguy co de bi viem ruot thua. Mat khac, khi tao bon dai ngay con lam cho ruot gia bi suy yeu, gian ra tao thanh cac tui thua dai trang va co nguy co thung ruot.


tao bonNut ke hau mon


Dieu tri va phong tao bon

De dieu tri khoi tao bon, can phai thay doi che do an, thay doi loi song nhu nang van dong, uong du nuoc… va chi su dung thuoc khi thay doi loi song khong cai thien duoc tinh hinh va nen toi bac si de duoc tu van day du ve loai thuoc phu hop va cach dung.


Uong nhieu nuoc de phan trong ruot luon mem nhao

 


De phong benh tao bon can thuc hien cac cach nhu sau:


- Tap luyen thoi quen di dai tien vao mot thoi gian nhat dinh trong ngay, tot nhat la vao buoi sang.


- An nhieu thuc pham co chat xo, uong du luong nuoc trong ngay.


- Xoa bop bung hang ngay de giup cho qua trinh co bop cua dai trang day phan di chuyen trong ruot duoc de dang.


- Co the su dung thuoc dieu hoa hoac tang cuong co bop dai trang nhung phai duoc su chi dinh va huong dan cua bac si chuyen khoa.


- Nguoi tre tuoi nen tap thoi quen an uong hop ly de phong tranh tao bon nhu: an du chat xo thuong co trong rau qua, trai cay, ngu coc nguyen hat va cac loai dau. Moi ngay nen an 25 - 30g chat xo tuc khoang 300g rau, trai cay vi khi vao co the, chat xo khong bi tieu hoa, hap thu tai ruot ma no se hut nuoc nen se lam cho phan tro nen mem, xop, giup nhuan truong. Dong thoi nen phoi hop do an thuc uong va thay doi mon an thuong xuyen de tao cam giac ngon mieng va tan dung het nhung uu the cua cac loai thuc pham khac de tranh tao bon. Ngoai viec uong nhieu nuoc de phan trong ruot luon mem nhao can han che nuoc tra dac, ca phe… va  cac loai nuoc trai cay, nuoc rau, canh sup long cung la nguon cung cap nuoc rat tot cho co the.


- Nhan vien mot so nganh nghe doi hoi phai ngoi lau, bat dong nhu tho may, nhan vien van phong, lai xe… nen tan dung thoi gian ranh roi de van dong co the phong ngua tao bon va tap thoi quen di cau dung gio, chang han nhu di cau vao buoi sang de tranh nhu cau phat sinh trong luc dang lam viec.


- Khong duoc bo qua cam giac muon di tieu nhung khong di va nen di tieu khi co cam giac mac de lam trong ruot cang som cang tot.


- An uong voi che do can bang bao gom cac loai hat ngu coc, trai cay tuoi va rau, cu qua.


tao bonKhi nguoi benh mac chung tao bon keo dai, hau het se bi benh tri


Mot so thuc pham thong thuong co tac dung nhuan truong, rat tot cho nguoi bi tao bon:


- Cac loai rau: rau day, mong toi, rau khoai lang, rau sam, rau ma, rau cai trang, rau can, rau chan vit, rau cang cua, la sam mong toi, kho qua, dau bap, gia do…


- Trai cay: du du, thanh long, buoi, cam quit, chuoi, thom, tao, le…


- Cu qua: cu cai trang, bi do, dua leo, khoai lang, khoai tay ca vo, khoai mo…


- Ngu coc, dau: me, dau xanh, dau do, dau den ca vo, gao lut…


- Cac loai khac: hat e, rau cau, suong sam, suong sao, dau ma…


BS. HO VAN CUNG


RẤT NHIỀU SẢN PHẨM

DANH BẠ PHONG PHÚ

Đa dạng hàng trăm ngàn thuốc

CÁC THƯƠNG HIỆU NỔI TIẾNG

ĐỊA CHỈ NHÀ THUỐC

Chi tiết từng ngõ, phố, quận, huyện

TIN TỨC CẬP NHẬT

TIN SỨC KHỎE HỮU ÍCH

Các tin y tế cập nhật liên tục

HỖ TRỢ NHANH CHÓNG

HỖ TRỢ NHANH CHÓNG

Tư vẫn miễn phí, nhiệt tình

RẤT NHIỀU SẢN PHẨM

DANH BẠ PHONG PHÚ

Đa dạng hàng trăm ngàn thuốc

TIN TỨC CẬP NHẬT

TIN SỨC KHỎE HỮU ÍCH

Các tin y tế cập nhật liên tục

Giá Thuốc www.giathuoc.net Hà Nội, Việt Nam 123 ABC VN-HN 10000 VN ‎0912121212