Khoảng vài năm gần đây, nhiều nước trên thế giới bắt đầu áp dụng phương pháp sử dụng sóng cao tần (RFA) để đốt u tuyến giáp lành tính có kích thước lớn
Là bác sĩ của Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Tuyên Quang, chị Đàm Thị Ngân (42 tuổi) cho biết, chị bị bướu cổ 6 năm nay, gần đây to như quả trứng khiến chị bị khó thở khi nằm nghiêng. Ban đầu chị định đi mổ u tuyến giáp vì muốn thoát khỏi những cơn khó thở đeo đẳng đã 6 năm, nhưng lại sợ để lại vết sẹo trên cổ, làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ… Qua tìm hiểu thông tin, được biết có phương pháp đốt sóng cao tần với bệnh lý u tuyến giáp được triển khai tại Bệnh viện Bạch Mai, chị Ngân đã đến khám và tiến hành điều trị. Chị Ngân cho biết, sau khi đốt khối u, về cơ bản cảm giác nghẹn và khó thở khi nằm nghiêng như trước đây của chị đã thuyên giảm khá nhiều.
Nhiều người bệnh bị u lành tuyến giáp nhưng ngại mổ vì sợ… xấu
Trường hợp của chị Ngân chỉ là một trong những bệnh nhân đầu tiên được các bác sĩ Khoa Chẩn đoán hình ảnh của Bệnh viện Bạch Mai ứng dụng phương pháp mới này để điều trị bệnh lý u tuyến giáp lành tính. Đến nay, sau 1 năm triển khai ứng dụng phương pháp này tại Khoa (từ tháng 4/2016), ThS. BS Ngô Lê Lâm- Khoa Chẩn đoán hình ảnh cho biết, đã có khoảng 150 bệnh nhân bị u lành tuyến giáp được các bác sĩ sử dụng phương pháp đốt sóng cao tần để điều trị bệnh.
GS.TS Phạm Minh Thông, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, từ lâu nay, để điều trị u tuyến giáp lành tính, các bác sĩ tiến hành mổ mở hoặc nội soi từ ngực hoặc nách, cắt đi một phần hoặc 1 bên tuyến giáp. Tuy nhiên, đối với bệnh lý mà phụ nữ là đối tượng mắc bệnh nhiều gấp 5 lần nam giới như bướu giáp nhân thì vấn đề sẹo xấu làm nhiều người ngần ngại, chần chừ điều trị. Bên cạnh đó, khi phẫu thuật, bệnh nhân phải gây mê, nằm viện lâu ngày, thậm chí có thể có có sẹo nếu mổ mở và có tỉ lệ tai biến nhất định như khản tiếng, suy giáp...
Khoảng vài năm gần đây, nhiều nước trên thế giới bắt đầu áp dụng phương pháp sử dụng sóng cao tần (RFA) để đốt u tuyến giáp lành tính có kích thước lớn. Phương pháp này được thực hiện đầu tiên tại Hàn Quốc, tiếp sau đó được phát triển và áp dụng rộng rãi trên thế giới như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.
ThS. BS Ngô Lê Lâm- Khoa Chẩn đoán hình ảnh- Bệnh viện Bạch Mai cho biết thêm, phương pháp này thường áp dụng đối với các khối u có kích thước > 3 cm hoặc các khối u gây dấu hiệu chèn ép hoặc ảnh hưởng thẩm mỹ, gây đau hoặc cảm giác khó chịu vùng cổ. Ngoài ra trên thế giới còn áp dụng phương pháp này điều trị đối với các hạch di căn do ung thư tuyến giáp (đã mổ nhiều lần hoặc không có chỉ định phẫu thuật hoặc bệnh nhân không muốn phẫu thuật tiếp), ung thư tuyến giáp giai đoạn rất sớm ( < 5 mm).
Bác sĩ thăm khám lại cho bệnh nhân Ngân sau một thời gian ứng dụng sóng cao tần đốt khối u bướu giáp
Bảo tồn tối đa chức năng tuyến giáp và không có sẹo trên cổ
Để triển khai việc đốt sóng cao tần điều trị u tuyến giáp lành tính, bác sĩ sẽ chọc kim vào khối u, dòng diện xoay chiều sẽ truyền từ nguồn đến kim đốt gây nhiệt làm xơ hóa, thu nhỏ dần tổ chức u. Nguyên lý hoạt động tương tự như đốt khối u gan, u tử cung, u phổi… bằng sóng cao tần. Với những trường hợp khối u dạng nang lẫn nhân, bác sĩ sẽ tiêm cồn chọc hút dịch trước khi chiếu tia.
Bổ sung thêm thông tin, ThS.BS Ngô Lê Lâm nhấn mạnh: Điểm quan trọng nhất khi đốt là phải chú ý đến dây thần kinh quặt ngược ở vùng cổ bởi nếu đốt trúng 2 dây thần kinh này sẽ gây khản tiếng cho người bệnh. Tuy nhiên với máy siêu âm thế hệ mới, các dây thần kinh nhìn thấy rất rõ nên hầu như không có tai biến.
Về ưu điểm của phương pháp này là bệnh nhân không phải gây mê. Thủ thuật chỉ cần gây tê tại chỗ khoang quanh tuyến giáp, do đó bệnh nhân hoàn toàn có thể giao tiếp với bác sỹ trong quá trình làm thủ thuật. Mỗi ca đốt chỉ mất 30-45 phút. Do không phải rạch da, nên sau đốt sóng cao tần, bệnh nhân chỉ cần nằm lại theo dõi 1-2 tiếng rồi về, tái khám sau 3 tháng và gần như không để lại vết sẹo trên cổ (tính thẩm mỹ cao).
“Đặc biệt, phương pháp này giúp bảo tồn tối đa chức năng tuyến giáp và tỷ lệ biến chứng ít”- BS Lâm nói
Tại Việt Nam, Bệnh viện Bạch Mai là cơ sở y tế đầu tiên ở khu vực phía Bắc triển khai phương pháp dùng sóng cao tần để đốt u tuyến giáp, bắt đầu từ cuối tháng 4/2016. Đến nay các bác sĩ đã triển khai phương pháp này cho khoảng 150 bệnh nhân bị u bướu cổ với kích cỡ khối u trung bình 3-4 cm, to nhất 5cm.
“Thông thường 1 tháng sau đốt, khối u sẽ giảm 30-50% kích thước, sau 6-12 tháng sẽ giảm 50-80% thể tích ban đầu. Với những trường hợp quá to, bác sĩ sẽ theo dõi, cần thiết sẽ tiến hành đốt đợt 2”- BS Lâm cho biết
Được biết, chi phí cho mỗi ca đốt khối u tại Bệnh viện Bạch Mai hiện khoảng 20 triệu đồng, rẻ bằng khoảng 1/18 lần so với Hàn Quốc.
Thái Bình