Nhắc đến gan nhiễm mỡ, hầu hết chúng ta tin rằng đó là hậu quả của thói quen ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ hay uống nhiều bia rượu. Thực tế, có loại nước uống còn tồi tệ hơn rượu và cũng là một trong những thủ phạm chính làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Đó là nước uống có ga và những đồ uống có đường khác
Mức độ nguy hiểm của nước ngọt có ga đối với gan
Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Hepatology, đồ uống có gas, đường có thể làm cho các giai đoạn của bệnh gan nhiễm mỡ phát triển nhanh hơn. Gan có nhiệm vụ chuyển đổi các fructose trong đường thành glycogen và chất béo. Bởi khả năng chuyển đổi thành glycogen của cơ thể rất hạn chế nên chủ yếu là chuyển thành chất béo. Trong khi một số chất béo được chuyển vào cơ thể thì một lượng khác vẫn còn lại trong gan.
Theo thời gian, lượng chất béo trong gan ngày càng tăng và sau đó làm cho gan rơi vào tình trạng bệnh mà chúng ta vẫn quen gọi là "gan nhiễm mỡ".
Khi bị "bao phủ" trong chất béo, gan không thể hoạt động hiệu quả như vốn có, điều này gây ra phản ứng dây chuyền dẫn đến các vấn đề trao đổi chất, bao gồm cả kháng insulin và cuối cùng là phát triển bệnh tiểu đường. Nó cũng có thể dẫn đến bệnh tim và thậm chí suy gan.
Chất tạo ngọt nhân tạo aspartame và chất tạo màu caramel có trong nước ngọt có ga có thể làm tăng sự kháng insulin và gây viêm trong cơ thể. Carmel màu là một thành phần phổ biến trong nước uống có ga và theo các nhà nghiên cứu khoa học thì trong quá trình sản xuất một số loại màu caramel có thể sản sinh ra ra 4-methylimidazole (4-MEI) - một chất gây ung thư được.
Dấu hiện nhận biết của bệnh gan nhiễm mỡ
Phần lớn các trường hợp bị gan nhiễm mỡ không có triệu chứng cụ thể. Một người chỉ biết mình bị gan nhiễm mỡ khi họ làm các xét nghiệm cần thiết do bác sĩ chỉ định hoặc khám sức khỏe định kì. Tuy nhiên, căn bệnh phổ biến này cũng có một số biểu hiện đặc trưng mà nếu để ý một chút thì bạn cũng có thể nhận ra.
- Mệt mỏi: Khi một lượng chất béo tích tụ lại trong gan quá mức, gan sẽ không thực hiện tốt chức năng nên người bệnh cảm thấy ăn không ngon miệng, các chất dinh dưỡng hấp thụ vào cơ thể cũng giảm đi, thậm chí là không đủ. Điều này dễ dàng dẫn đến tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng và kiệt sức.
- Buồn nôn, đầy bụng: Đây là dấu hiệu thường thấy ở giai đoạn bệnh nhẹ, chức năng gan mới bị ảnh hưởng nên dễ bị nhầm lẫn với các bệnh về tiêu hóa. Nếu bạn bị đầy bụng khó tiêu kèm theo với các triệu chứng khác như: Nước tiểu sậm màu, phân xám, vàng hoặc bạc màu, bị giãn tĩnh mạch, nôn ói, ói mửa, chán ăn, mệt mỏi, trì trệ và suy nhược... thì có nhiều khả năng nguyên nhân xuất phát từ gan.
- Vàng da: Người bị bệnh về gan có thể thấy xuất hiện biểu hiện vàng da, vàng mắt. Nếu bệnh ở thể nhẹ và chất béo trong gan được loại bỏ thì bệnh vàng da sẽ tự biến mất.
Ngoài những triệu chứng rõ rệt nhất như trên, người bị bệnh gan nhiễm mỡ còn có thể gặp nhiều triệu chứng khác như: Khó chịu ở vùng thượng vị phải, rối loạn nội tiết, mất tập trung... Tuy nhiên, vì những biểu hiện này không rõ ràng nên thường bị bỏ qua, đến khi phát hiện thì bệnh đã nặng. Rất nhiều trường hợp bị gan nhiễm mỡ sau khi bác sĩ kiểm tra đều được chẩn đoán có tình trạng gan to.
Ngày Tết, nên làm gì để tránh gan nhiễm mỡ
Nước ngọt có gas không thay thế nước lọc được, hơn thế còn gây tích mỡ trong cơ thể. Thế nhưng nó cũng là thức uống được ưa chuộng trong những ngày lễ, dịp Tết. Cũng với những thói quen ăn uống vô độ, nghỉ ngơi không hợp lý, cơ thể bạn nói chung và lá gan nói riêng phải chịu sự hành hạ không nhỏ và nguy cơ bị gan nhiễm mỡ là điều dễ nhìn thấy.
Những người thông minh và quan tâm đến sức khỏe của mình sẽ không để điều này diễn ra. Cho dù không uống rượu thì họ cũng uống nước ngọt có chừng mực để bảo vệ lá gan mà niềm vui ngày Tết vẫn không giảm đi. Các nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu Dinh dưỡng lão hóa con người Jean Mayer, Boston, Mỹ đã công bố, 80% người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) mà do sử dụng nước ngọt. Kết quả cho thấy NAFLD chiếm tỷ lệ cao trong số những người thừa nhận uống nhiều hơn một lon nước ngọt mỗi ngày so với người không uống đồ ngọt, người nào uống càng nhiều thì nguy cơ càng cao. Vì vậy, tốt nhất hãy hạn chế và chỉ nên uống nhiều nhất 1 lon nước ngọt mỗi ngày sẽ tốt hơn cho sức khỏe.
Nếu bạn đang uống rượu bia thì cũng không nên uống cùng nước ngọt có gas vì nó sẽ làm cho lượng rượu bia hấp thụ vào người nhanh hơn, gan phải xử lý nhiều hơn dẫn đến mệt mỏi và không hiệu quả.
Sử dụng các sản phẩm nguồn gốc thảo dược tự nhiên có khả hỗ trợ gan... cũng đem lại tác dụng làm mát, giải độc, hạ men gan rất tốt.