Theo học thuyết ngũ hành của y học cổ truyền phương Đông, ngũ tạng ứng với các mùa, mùa xuân thuộc hành mộc, mộc ứng với can, vậy nên mùa xuân cần chú ý dưỡng can.
Dân gian có câu “giàu hai con mắt”, do vậy vào mùa xuân, việc giữ gìn sức khỏe và thị lực bằng cách xoa bóp dưỡng can sáng mắt là hết sức cần thiết, nhất là vào thời hiện đại khi con người phải làm việc bằng trí óc và đôi mắt trong trạng thái hết sức khẩn trương và căng thẳng.
Theo học thuyết ngũ hành của y học cổ truyền phương Đông, ngũ tạng ứng với các mùa, mùa xuân thuộc hành mộc, mộc ứng với can, vậy nên mùa xuân cần chú ý dưỡng can. Can khai khiếu lên mắt, đường kinh can liên hệ mật thiết với mắt, thị lực của mắt tốt hay kém là dựa vào công năng sơ tiết của can khí và sự thịnh suy của can huyết. Phương thức thực hành phép dưỡng can sáng mắt cụ thể như sau:
 Xoa bóp vùng gáy. |
- Nhắm mắt, gập cong ngón trỏ của hai bàn tay, lấy chiều nghiêng bên trong của đốt thứ hai áp sát vào hốc mắt, vuốt với một lực vừa phải từ trong ra ngoài, làm bên trên trước bên dưới sau, khoảng 20 - 30 lần sao cho đạt cảm giác tức mỏi là được.
- Dùng ngón tay trỏ hoặc giữa day ấn các huyệt tình minh (ở khóe mắt cạnh sống mũi), toản trúc (chỗ lõm đầu trong lông mày), thái dương (ở đuôi mắt đo ra sau 1 thốn) và phong trì (ở chỗ lõm dưới xương chẩm, bên ngoài khối cơ nổi sau cổ, khi ấn có cảm giác tức nặng, mỗi bên một huyệt), mỗi huyệt day ấn chừng 1 phút. Tiếp đó, dùng cả hai ngón tay giữa miết dọc lông mày từ trong ra ngoài 30 lần.
- Dùng ngón cái và các ngón còn lại của tay phải hoặc tay trái bóp khối cơ vùng gáy với một lực từ nhẹ đến mạnh chừng 2 phút sao cho đạt cảm giác tức mỏi.
 Xoa bóp huyệt dũng tuyền. |
- Dùng ngón tay cái day ấn các huyệt túc tam lý (sờ bờ trước xương ống chân từ dưới cổ chân ngược lên, đến gần khớp gối ngón tay bị mắc lại ở đâu thì đó là lồi củ trước xương chày, từ đây đo ngang ra ngoài 1 khoát ngón tay là vị trí của huyệt, khi ấn có cảm giác tê tức lan xuống bàn chân), huyệt tam âm giao (từ mắt cá chân trong đo lên trên 3 thốn, ngay bờ sau xương chày) và huyệt dũng tuyền (ở lòng bàn chân, tại điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối đầu ngón chân 2 (ngón trỏ) và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân), mỗi huyệt 1 phút.
Phương pháp này có tác dụng bổ dưỡng can thận, ích tinh sáng mắt, dùng để phòng chống các chứng bệnh liên quan đến mắt, suy nhược thần kinh, mệt mỏi, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt do làm việc căng thẳng...
Xuân Mai