Mùa Đông, khí trời lạnh lẽo, dễ trở thành hàn tà gây bệnh cho con người nhất là vào lớp tuổi già và trẻ em. Bởi vậy, cần ăn những thức giàu năng lượng, bổ dưỡng và ấm nóng nhằm nâng cao sức đề kháng.
Để cùng tham khảo, dưới đây xin giới thiệu một số món ăn và các thực phẩm có tác dụng chống rét.
Một số món ăn
Canh hoa bách hợp, nhân sen, thịt nạc: hoa bách hợp (cần dựa vào sức khỏe, thể trạng gầy, béo, tuổi tác để định lượng cho phù hợp) từ 30 - 100g, nhân hạt sen và thịt nạc cũng khoảng từ 30 - 100g. Nấu canh ăn, cứ cách 1 - 2 ngày ăn một lần.
Canh cá chép đậu đỏ: cá chép tươi 500g, đậu đỏ hạt nhỏ 100g, cùng gừng, vỏ quýt lượng vừa đủ, nấu thành canh ăn, mỗi tuần ăn 2 - 3 lần.
Canh thịt gà trống: gà trống to chừng 500g, vặt sạch lông, mổ bỏ nội tạng, cho vừng, rượu gạo ninh nhừ thành canh ăn.
Bồ câu trắng ninh nhừ: bồ câu trắng mới nở 1 con vặt sạch lông, mổ bỏ ruột ngũ tạng, nhét vào bụng chim gồm: ba kích thiên, hoài sơn, câu quất, mỗi thứ từ 15 - 20g, rồi cho vào nồi đổ nước vừa đủ ninh nhừ, mỗi tuần ăn 1 - 2 bữa. Người có tính nhiệt hay thận có vấn đề thì không ăn món này.
Gà gô hầm: gà gô to chừng 500g, làm sạch mổ bỏ lòng ngũ tạng, nhét vào bụng gà gô các thứ sa sâm, ngọc trúc, câu quất, quế chi mỗi vị chừng 30g, cho vào nồi đổ nước vừa đủ ninh nhừ thành canh, nêm ít gia vị vừa ăn. Mỗi tuần cần ăn từ 1 - 2 lần.
Ruột cá trắm hấp trứng: lấy ruột cá trắm 60g, cho vào 2 quả trứng gà khuấy tan đều cho lên bếp khi trứng chín, đem ra ăn.
Những thực phẩm, rau quả
Trái cây họ cam quýt, tỏi, gừng, mật ong, khoai lang... là những thực phẩm giàu dinh dưỡng giúp tăng cường sức đề kháng để đảm bảo cơ thể luôn ấm áp trong ngày đông lạnh giá. Dưới đây xin gợi ý những loại thực phẩm có công dụng ấy.
Ca cao: một cốc ca cao nóng là cách thư giãn tuyệt vời, giúp giữ ấm cơ thể trong những ngày lạnh. Thêm một chút chocolate đen vào chế độ ăn uống cũng giúp tăng cường sức khỏe. Thực phẩm này chứa flavonoid, chất chống oxy hóa mạnh có khả năng giảm bớt tác hại của các gốc tự do một nguy cơ tiềm ẩn gây ra ung thư và bệnh tim mạch.
Những trái cây họ cam quýt rất giàu vitamin C, cung cấp chất dinh dưỡng và flavonoid chống lại bệnh tật. Điều này sẽ thúc đẩy cholesterol tốt và loại bỏ những chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Tỏi: không chỉ có hiệu quả làm giảm cholesterol, tỏi còn là loại gia vị giúp làm nóng cơ thể. Bạn có thể thêm tỏi vào các món xào, mắm... để tăng cường sức đề kháng vào mùa lạnh.
Ăn gừng: giúp cơ thể ấm hơn trong ngày lạnh, đồng thời chúng giúp tăng cường hệ tiêu hóa và hỗ trợ miễn dịch. Một nghiên cứu trên tạp chí Metabolism cho thấy thức uống chứa gừng sẽ giúp cơ thể giảm bớt cảm giác đói và no lâu hơn, nhờ đó thân nhiệt cũng ổn định và bạn cảm thấy ấm người hơn.
Ổi: rất giàu vitamin C, do đó có thể tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể. Kali và magiê trong ổi cũng rất tốt cho cơ thể, giúp bạn luôn ấm áp trong suốt mùa đông.
Mật ong: một thực phẩm hữu ích của bất cứ mùa nào trong năm. Ta có thể uống nước mật ong chanh ấm, nước mật ong gừng mỗi ngày sẽ giúp tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể, điều trị đau họng và cảm lạnh hiệu quả.
Lựu: một nguồn giàu chất chống oxy hóa, sắt, polyphenol và vitamin C. Chúng có thể kiểm soát được cơn sốt và cung cấp năng lượng tuyệt vời cho cơ thể trong mùa đông lạnh. Lựu làm tăng lưu lượng máu và lưu thông những động mạch bị chặn.
Hạnh nhân: thường được gọi là “vua của các loại trái cây khô” vì chúng giàu axít béo, protein và vitamin E cần thiết. Bổ sung hạnh nhân vào chế độ ăn hàng ngày trong mùa đông sẽ giúp tăng nồng độ hemoglobin và giảm cholesterol. Ngoài ra, quả óc chó, quả hồ trăn cũng là một lựa chọn hữu hiệu để bổ sung vitamin E, giúp cơ thể khỏe mạnh trong mùa đông.
Khoai lang và khoai tây: đều rất hữu ích để duy trì sức khỏe tốt trong mùa đông. Chúng chứa lượng lớn vitamin, protein và beta-carotene, chất chống oxy hóa giúp cơ thể hoạt động khỏe mạnh và chống lại bệnh tật, đặc biệt là cảm lạnh.
Sữa chua: trừ khi bị dị ứng sữa chua, không có lý do gì để hạn chế món ăn đầy đủ dưỡng chất cho ngày lạnh này. Sữa chua chứa probiotics là những vi khuẩn có lợi cho cơ thể, hãy tận dụng dưỡng chất này để có một mùa đông ấm áp.
Chuối: lượng vitamin B và magiê cao trong chuối giúp tuyến giáp và tuyến thượng thận điều chỉnh nhiệt độ cơ thể phù hợp với thời tiết giá lạnh. Một quả chuối bổ sung khoảng 10% lượng magiê cần thiết mỗi ngày. Do đó có thể ăn chuối cùng ngũ cốc cho bữa sáng hoặc ăn với bơ đậu phộng cho bữa ăn nhẹ buổi chiều.
Nếu như luôn có bàn tay, bàn chân lạnh, có thể đã bị thiếu sắt hoặc thiếu máu. Bởi vậy, cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất nhưng có người lại không hấp thụ được, trong khi số khác lại không tiêu thụ đủ thực phẩm giàu chất sắt. Do đó, cần ăn các loại thịt nạc như: thịt bò, gia cầm, thịt lợn thăn đều thích hợp giúp tăng cường chất sắt cho cơ thể.
BS. HOÀNG XUÂN ĐẠI