Mặt nạ được bào chế với các hoạt chất có công dụng cải thiện một số vấn đề cho da, có thể phát triển từ các công thức cổ truyền xa xưa hoặc là không.
Trong quy trình chăm sóc da, đắp mặt nạ là công đoạn cuối. Trước đó, người ta thực hiện các bước như: làm sạch, tẩy tế bào chết, massage...
Từ những thế kỷ trước, con người đã biết sử dụng các biến thể của mặt nạ. Qua nhiều nền văn hóa khác nhau, người ta đã ghi nhận các nguyên liệu như đất sét sông Nil, bùn của Biển Chết và trái cây các loại… được áp dụng để làm mặt nạ cho da với mục đích làm đẹp.
Các thành phần làm mặt nạ
Xưa nhất phải nói đến bùn và đất sét. Những thứ này cung cấp một số chất khoáng, tạo thành một khối khô vón trên da sau khi bốc hơi nước, nhờ đó có thể lấy theo các tế bào sừng chết.
Dưỡng da mặt từ sữa chua và hoa quả
Sữa chua cũng được phết lên da. Đây là nguồn cung cấp acid lactic - một acid có từ sữa - làm lột nhẹ lớp sừng, giúp cho làn da mới mịn màng và trẻ trung. Công thức này được dùng từ thời Ai Cập cổ đại, gắn liền với câu chuyện làm đẹp của nữ hoàng Cleopatre.
Vào thế kỷ 18, phụ nữ quý tộc phương Tây đã tự làm đẹp cho da bằng rượu vang, rượu để càng lâu năm càng tốt. Tuy nhiên, họ chỉ thấy da đẹp hơn mà không hề biết rằng thành phần acid tartaric trong rượu đã giúp họ điều này.
Mật ong cũng được dùng như một chất giúp làm lành vết thương.
Ngày nay, mặt nạ đắp da được chế biến đa dạng từ bơ, dưa leo, táo, cà chua, thơm, dâu, khoai tây, cà rốt… đều được chị em sử dụng triệt để và chế biến theo nhiều cách khác nhau. Thực chất các củ quả trên cung cấp một lượng nước, một ít vitamin, các chất acid trái cây, một ít chất khoáng… làm ẩm bề mặt da nên chúng ta có cảm giác da sẽ mềm mịn hơn sau khi làm mặt nạ.
Đắp mặt nạ cho da - những cái được...
Mặt nạ có các công dụng sau:
Làm sạch: tẩy các tế bào chết và bụi bẩn trên da. Với mục đích này, mặt nạ thường được sản xuất theo 2 dạng: dạng lột và dạng rửa.
Mặt nạ dạng lột với kết cấu sản phẩm thường là gel trong, có chất kết dính tạo nên một lớp màng mỏng lấy đi các tế bào chết, lớp sừng già ở thượng bì và bụi bẩn ở sâu bên trong lỗ chân lông giúp da mặt thông thoáng, sạch sẽ. Chúng sẽ được dùng tay bóc ra sau khi đã khô lại trên da. Tên tiếng Anh là “peel mask”. Sản phẩm này thích hợp cho da nhờn.
Mặt nạ dạng rửa có kết cấu sản phẩm thường là dạng cát và đất sét. Những hạt cát giúp làm sạch lỗ chân lông, tẩy lớp sừng chết đóng trên bề mặt da. Tên tiếng Anh là “scrub mask”.
Mặt nạ đất sét cung cấp cho da một ít khoáng chất thiên nhiên, đồng thời cũng giúp loại bỏ lớp tế bào chết. Chúng thích hợp với tất cả các loại da. Tên tiếng Anh thường thấy là “exfoliating mask” hay “exfoliating clay mask”.
Dạng này được sử dụng sau khi làm sạch da, đắp một lớp dày lên mặt, nằm thư giãn và rửa sạch lại với nước.
Giữ ẩm: các nguyên liệu làm mặt nạ từ đất sét, tảo biển, hoa quả, trứng… đều giúp cung cấp nước trên lớp sừng của da hoặc giúp giảm đi sự bốc hơi nước lúc đang đắp mặt nạ. Do đó, bạn sẽ có cảm giác da mình mềm mại và mịn màng hơn.
Nuôi dưỡng hoặc kết hợp điều trị một số vấn đề của da: với mục đích này, các mặt nạ được bào chế sẵn của các hãng mỹ phẩm hoặc dược - mỹ phẩm sẽ tiện dụng và hữu hiệu hơn các mặt nạ tự nhiên mà chúng ta tự làm ở nhà. Những hoạt chất đắp trên da đã được nghiên cứu theo tính năng, có công thức cụ thể nên hỗ trợ điều trị các vấn đề về da như da khô, da dầu, mụn, nám, da lão hóa, da đang bị cháy nắng… tốt hơn các mặt nạ “cây nhà lá vườn”.
Các mặt nạ dưỡng có thể được làm sẵn thành từng miếng có tẩm hoạt chất để đắp trực tiếp lên da hoặc thực hiện “nóng hổi” vừa khuấy (thành dạng kem hay hồ nhão) vừa đắp.
Thư giãn trong khi đắp mặt nạ và spa với thảo mộc
Thư giãn: nằm lim dim với mặt nạ, nghe một khúc nhạc êm ả trong hương thơm nhè nhẹ của nến, của các thảo mộc… là những gì bạn có được tại các spa, tại văn phòng hay chính ngôi nhà của bạn. Chúng xua đi những lo âu căng thẳng và giúp thăng hoa giá trị mà cuộc sống mang lại.
Lợi ích của mặt nạ có thể là tạm thời hoặc dài hạn tùy thuộc vào cách sử dụng và tính thường xuyên của việc làm này.
Và những cái mất
Khả năng dị ứng có thể đến từ các thành phần trong mặt nạ (kể cả mặt nạ tự nhiên), hương liệu, chất bảo quản… Cà chua, dâu, dứa… có thể làm kích ứng da nhẹ do các chất acid trái cây.
Còn một cái mất nữa… là mất thời gian, nếu như nó không mang lại lợi ích đáng kể nào.
Đặc biệt, không như nhiều người lầm tưởng, dưa leo, cà rốt, khoai tây… không thể nào qua được lớp sừng của da để nuôi da. Chúng chỉ “tạm trú” trên lớp sừng khoảng 10 - 20 phút rồi sẽ bị “nước cuốn trôi đi”.
Lớp sừng là hàng rào bảo vệ cho da, và cũng là sự thách thức tay nghề các hãng mỹ phẩm. Các hoạt chất muốn phát huy tác dụng cho da phải chui qua được lớp sừng. Và điều này thì chỉ có các mặt nạ được bào chế theo các công thức đặc biệt từ các hãng dược/mỹ phẩm mới làm được mà thôi.
Chăm sóc da tại nhà với mặt nạ mua về
Nếu thời gian và vấn đề tài chính là lý do khiến bạn không thể đến spa hoặc thẩm mỹ viện, thì tự đắp mặt nạ ở nhà là một giải pháp khả thi.
Có thể mua mặt nạ đắp da ở nhà thuốc, cửa hàng bách hóa hay siêu thị với nhiều dạng, nhiều chủng loại và giá thành khác nhau.
Cần lưu ý, để việc đắp mặt nạ mang lại kết quả tốt thì chọn mặt nạ phù hợp với da và đắp mặt nạ đúng cách được xem là những yếu tố cần thiết.
- Đối với da dầu: nên chọn mặt nạ có chứa đất sét hoặc bùn để giảm bớt lượng dầu thừa trên da mặt.
Nếu da khô: nên chọn mặt nạ dạng kem là thích hợp nhất.
Với da nhạy cảm: nên dùng mặt nạ dạng gel dịu mát.
Da hỗn hợp: có thể sẽ sử dụng cùng một lúc hai loại mặt nạ: một cho vùng chữ T của mặt (bao gồm: trán, mũi và vùng quanh miệng kể cả cằm - thường tập trung nhiều hơn các tuyến nhờn) và một cho những vùng da còn lại.
Trình tự quá trình đắp mặt nạ gồm: rửa mặt và cổ, thoa một ít kem bảo vệ quanh vùng mắt và miệng, sau đó đắp mặt nạ lên mặt và cổ.
Tùy thuộc vào hướng dẫn của nhà sản xuất, thời lượng đắp mặt nạ có thể từ 5 phút đến trọn đêm. Đặc biệt, ở những người có làn da nhạy cảm nên thử nghiệm bằng cách cắt một phần nhỏ của mặt nạ đặt lên một vùng của da để kiểm tra da có kích ứng không.
Sau khi đắp mặt nạ, da sẽ được rửa lại với nước sạch hoặc nước khoáng.
Một số mặt nạ có ghi rõ thời hạn và chu kỳ sử dụng. Ví dụ 5 ngày, 7 ngày một liệu trình hoặc cứ mỗi 10 ngày thì dùng 3 miếng… Nếu muốn đạt được hiệu quả tốt, người sử dụng nên tuân thủ các quy định đó.
Mặt nạ tự chế
Các thành phần trong mặt nạ tự chế có thể giúp bạn cải thiện một số vấn đề về da:
- Lòng đỏ trứng, mật ong: dùng nguyên chất hoặc pha thêm vài giọt dầu ô liu, dầu hạnh nhân sẽ giúp cải thiện da khô.
- Lòng trắng trứng, chất kaolin (đất sét xốp)… giúp giảm nhờn trên da.
Acid trái cây và acid tartaric có trong rượu vang giúp da đẹp hơn.
- Các acid trái cây (táo, mía, nho, thơm…), acid tartaric từ rượu vang, acid lactic từ sữa là những chất lột nhẹ tự nhiên, giúp loại bỏ lớp sừng già cỗi trên da, làm da bạn mịn màng, trơn láng hơn.
- Dưa leo: nguyên liệu được ưa chuộng vì giá thành thấp, dễ mua, ít kích ứng, phù hợp cho mọi loại da, giúp cung cấp nước trên bề mặt da và làm dịu da khi da bị cháy nắng.
BS.VÕ THỊ BẠCH SƯƠNG
Khoa Tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM